Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 23 - Năm học 2019-2020

 Tiết 106     CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 

1. Kiến thức. Kĩ năng. Thái độ

 * Kiến thức.

   - Biết được đặc điểm của  thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú.

   - Hiểu được công dụng của thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú.

* Kĩ năng

   - Nhận biết thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú trong câu.

   - Đặt câu có sử dụng thành phần gọi – đáp, thành phần phụ chú.

* Thái độ

   Biết sử dụng thành phần biệt lập (phụ chú, gọi – đáp) vào trong giao tiếp, viết văn phù hợp.

2. Hình thành năng lực cho HS

Năng lực sáng tạo, hợp tác,…

II. CHUẨN BỊ TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

    1- GV: Kế hoạch dạy học, sgk, sgv

    2- HS: Tập, vở soạn, sách giáo khoa

III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CHO HỌC SINH

doc 13 trang Huy Khiêm 15/05/2023 3160
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 23 - Năm học 2019-2020", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 23 - Năm học 2019-2020

Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 23 - Năm học 2019-2020
Ngày soạn 05/1/2020
Tuần 23
 Tiết 106 CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP (tt)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 
1. Kiến thức. Kĩ năng. Thái độ
 * Kiến thức.
 - Biết được đặc điểm của thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú.
 - Hiểu được công dụng của thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú.
* Kĩ năng
 - Nhận biết thành phần gọi – đáp và thành phần phụ chú trong câu.
 - Đặt câu có sử dụng thành phần gọi – đáp, thành phần phụ chú.
* Thái độ
 Biết sử dụng thành phần biệt lập (phụ chú, gọi – đáp) vào trong giao tiếp, viết văn phù hợp.
2. Hình thành năng lực cho HS
Năng lực sáng tạo, hợp tác,
II. CHUẨN BỊ TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
 1- GV: Kế hoạch dạy học, sgk, sgv
 2- HS: Tập, vở soạn, sách giáo khoa
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CHO HỌC SINH
 1.Ổn định lớp
 2.Kiểm tra bài cũ :Thế nào là thành phần tình thái, thành phần cảm thán? Cho ví dụ.
 3.Bài mới
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung
HĐ1. Hoạt động khởi động: 
*Dẫn dắt vào bài: 
GV Chúng ta đã tìm hiểu một số thành phần biệt lập của câu đó là thành phần cảm thán, tình thái. Chúng ta tìm hiểu thêm một số thành phần biệt lập khắc.
HS: Tập trung tiếp cận bài mới
HĐ2. Hoạt động hình thành kiến thức 
*ND 1: 
*Mục tiêu: 	
- Hiểu được đặc điểm và công dụng của thành phần gọi đáp. 
- Kĩ năng nhận biết, đặt câu 
- Sử dụng đúng mục đích giao tiếp
GV gọi HS ñoïc ví duï ôû SGK.
GV: Trong caùc töø in ñaäm, töø naøo duøng ñeå goïi? Töø naøo duøng ñeå ñaùp?
GV: Caùc töø in ñaäm coù tham gia vaøo dieãn ñaït söï vieäc trong caâu khoâng?
HS - Khoâng.	
GV: Theá naøo laø thaønh phaàn goïi – ñaùp?
- HS traû lôøi döïa vaøo ghi nhôù.
? Hãy đặt 1 câu có chứa thành phần này?
Hs: đặt câu
Gv: chốt đặc điểm công dụng của thành phần gọi đáp
I. Thành phần gọi – đáp
1. Tìm hiểu ví dụ (sgk)
Xeùt caùc töø in ñaäm:
- naøy -> goïi dùng môû ñaàu cuoäc thoaïi.
- thöa oâng -> ñaùp dùng duy trì cuoäc thoaïi.
=> Caùc töø in ñaäm khoâng tham gia vaøo dieãn ñaït söï vieäc trong caâu.
2. Ghi nhớ (sgk) 
*ND 2: 
*Mục tiêu: 	
- Hiểu được đặc điểm và công dụng của thành phần phụ chú
- Kĩ năng nhận biết, đặt câu 
- Sử dụng đúng mục đích giao tiếp
Höôùng daãn tìm hieåu thaønh phaàn phuï chuù.
GV goïi HS ñoïc ví duï ôû SGK.
HS ñoïc ví duï ôû SGK.
GV: Caùc cuïm töø in ñaäm chuù thích cho phaàn naøo trong caâu?
GV nhaán maïnh: Caùc cuïm töø in ñaäm laø phaàn phuï chuù.
GV: Theá naøo laø phaàn phuï chuù?
HS traû lôøi döïa vaøo ghi nhôù.
HS: đọc chi nhớ sgk
GV: Hãy đặt 1 câu có chứa thành phần này?
HS: đặt câu
GV: chốt đặc điểm công dụng của thành phần phụ chú
II. Thành phần phụ chú
1. Tìm hiểu ví dụ (sgk)
 Xeùt cuïm töø in ñaäm:
- vaø cuõng laø ñöùa con duy nhaát cuûa anh => chuù thích cho ñöùa con gaùi ñaàu loøng
- toâi nghó vaäy => chuù thích cho cuïm C-V1 vaø neâu lí do cho cuïm C-V2 -> Neâu caùc söï vieäc dieãn ra trong taâm trí cuûa taùc giaû.
=> Caùc cuïm töø in ñaäm laø phaàn phuï chuù.
2. Ghi nhớ (sgk)
HĐ3. Hoạt động luyện tập, củng cố 
* Mục tiêu: 
- Vận dụng kiến thức vừa học vào làm BT
- Kĩ năng thực hành
- Ý thức hợp tác làm bài tập tốt
GV: Gọi HS đọc BT1,2,3,4 Chia nhóm cho HS thảo luận (9 nhóm - 3p)
Nhóm 1,2,3,4: bài 1,2
Nhóm 5,6,7,8,9: bài 3,4
HS: HS đọc BT theo yêu cầu
 - Thảo luận , thống nhất ý kiến, đại diện nhóm trình bày, HS còn lại theo dõi nhận xét, bổ sung.
Gv: chốt đáp án bài tập
GV: Yêu cầu HS nhắc lại kiến thức cần ghi nhớ qua tiết học
HĐ4.Vận dụng mở rộng
Đặt câu có sử dụng thành phần gọi đáp ,phụ chú.
4.Hướng dẫn về nhà
 - Chuẩn bị bài : Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La phông-ten
( soạn câu hỏi sgk)
HS: Nêu những nội dung cần ghi nhớ qua tiết học.
- Lắng nghe và về nhà thực hiện theo HD của gv
III. Luyện tập
Bài 1: Tìm thành phần gọi – đáp 
- naøy -> goïi
- vaâng -> ñaùp
Bài tập 2: Tìm thành phần gọi – đáp 
 - goïi: baàu ôi
- Khoâng coù töø ñaùp.
Bài 3 và 4: Tìm thành phần phụ chú và nêu tác dụng. 
a-keå caû anh => giaûi thích cho cuïm danh töø moïi ngöôøi ( daáu ngang vaø daáu phaåy )
b- caùc thaày giaùo, caùc coâ giaùo, caùc baäc cha meï, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi meï 
=> giaûi thích cho cuïm danh töø nhöõng ngöôøi naém giöõ chìa khoùa cuûa caùnh cuûa naøy ( 2 daáu ngang )
c- nhöõng ngöôøi chuû thöïc söï cuûa ñaát nöôùc trong theá kæ tôùi => giaûi thích cho cuïm danh töø lôùp treû
( 2 daáu ngang )
d- coù ai ngôø => neâu leân thaùi ñoä cuûa ngöôøi noùi tröôùc söï vaät hay söï vieäc. ( daáu ngoaëc ñôn )
IV.ĐÁNH GIÁ BÀI HỌC
V. RÚT KINH NGHIỆM
.Tuần23 
Tiết 107-108 CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN CỦA LA PHÔNG – TEN 
	 Hi-pô-lit Ten
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 
1. . Kiến thức Kĩ năng. Thái độ
* Kiến thức
 - Đọc tìm hiểu về tác giả tác phẩm 
 - Hiểu được hình tượng cừu dưới ngòi bút của Buy – phông
 - Hiểu được sự nhận xét của La- phông- ten về loài cừu
 - Hiểu được hình tượng chó sói dưới ngòi bút của La Phông-ten và Buy-phông
 - Biết được đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là yếu tố tưởng tượng và dấu ấn cá nhân của tác giả. 
 - Biết cách lập luận của tác giả trong văn bản. 
* Kĩ năng
 - Đọc – hiểu một văn bản dịch về nghị luận văn chương.
 - Nhận ra và phân tích được các yếu tố của lập luận (luận điểm, luận cứ, luận chứng) trong văn bản.
* Thái độ
 Tập trung chú ý xây dựng bài mới, yêu thích văn chương
2. Hình thành năng lực cho HS
Năng lực sáng tạo, hợp tác,
II. CHUẨN BỊ TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
 1- GV: Kế hoạch dạy học, sgk, sgv
 2- HS: Tập, vở soạn, sách giáo khoa
III . TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CHO HỌC SINH
 1.Ổn định lớp
 2.Kiểm tra bài cũ Yêu cầu bài cũ: 
 Trình bày những điểm mạnh, điểm yếu trong bản chất con người Việt Nam? Là thế hệ trẻ em sẽ làm gì để xứng đáng với lời nhận định của tác giả Vũ Khoan?
 3.Bài mới
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung
HĐ1. Hoạt động khởi động
*Dẫn dắt vào bài: 
GV Chúng ta đã được học một số tác phẩm văn học nước ngoài như : Đi bộ ngao du, hai cây phong... để giúp các em hiểu thêm đặc điểm của văn học Pháp thế kỉ 19 chúng ta cùng tìm hiểu bài.
HS: Tập trung tiếp cận bài mới
HĐ2.Hoạt động hình thành kiến thức 
*ND 1: GV: Hướng dẫn HS đọc văn bản, đọc diễn cảm
GV: Đọc mẫu một đoạn.
HS- Đọc tiếp
HS: đọc chú thích sgk:
GV: nêu vài nét sơ lược về tác giả?
HS: trả lời
Gv: Cho biết xuất xứ của văn bản?
Hs: trả lời
? Chia bố cục văn bản?
Hs chia bố cục
GV: chốt nét chung về tác giả, tác phẩm
I.Đọc- Tìm hiểu chung
1.Đọc
2.Chú thích
 a. Tác giả 
 Hi-po-lít-ten laø trieát gia, söû gia, nhaø nghieân cöùu vaên hoïc Phaùp. OÂng coù coâng trình nghieân cöùu thô nguï ngoân cuûa La-phoâng-ten.
 b. Tác phẩm
 Vaên baûn trích töø chöông II, phaàn thöù II trong coâng trình nghieân cöùu cuûa oâng.
 c. Bố cục: Chia 2 phaàn:
- Phaàn 1: Töø ñaàu -> nhö theá
=> Hình töôïng Cöøu trong thô nguï ngoân cuûa La-phoâng-ten.
- Phaàn 2: Phaàn coøn laïi. => Hình töôïng Choù Soùi trong thô nguï ngoân cuûa La-phoâng-ten.
*ND 2: 
GV: Nhaø vaïn vaät hoïc Buy-phoâng ñaõ nhaän xeùt veà con Cöøu nhö theá naøo? 
GV: Buy-phoâng nhaän xeùt loaøi Cöøu caên cöù vaøo ñaâu?
HS: Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm sinh hoïc cuûa loaøi Cöøu.
GV: Qua ñoù, em thaáy Cöøu laø moät con vaät nhö theá naøo?
Buy – phông
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Hình tượng cừu dưới ngòi bút của La Phông-ten và Buy – phông
a. Buy-phoâng nhaän xeùt veà loaøi Cöøu:
+ Tuï taäp thaønh töøng baày.
+ Khoâng bieát troán traùnh sự nguy hiểm.
+ Caû ñaøn luoân theo söï chæ daãn cuûa con ñaàu ñaøn.
 + Con ñaàu ñaøn cuõng luoân phuï thuoäc vaøo gaõ chaên cöøu.
=> Baèng ngoøi buùt chính xác cuûa nhaø khoa hoc, Buy-phoâng cho ngöôøi ñoïc nhaän thaáy Cöøu laø moät con vaät ngu ngoác, sôï seät, ñaàn ñoän veà maët sinh hoïc.
Chuyển sang tiết 
GV: Nhaø thô La-phoâng-ten nhaän xeùt veà con Cöøu nhö theá naøo? Qua ñoù con Cöøu theå hieän ra vôùi tính caùch gì?
GV: Em coù nhaän xeùt gì veà caùch laäp luaän trong ñoaïn vaên naøy?
HS: Laäp luaän so saùnh, ñoái chieáu giöõa hai caùch nhìn cuûa nhaø khoa hoïc vaø nhaø thô nguï ngoân veà hình töôïng con Cöøu.
GV: Buy-phoâng ñaõ quan saùt con Choù Soùi nhö theá naøo?
GV: Qua ñoù, em thaáy Choù Soùi laø con vaät nhö theá naøo?
HS- Choù Soùi laø con vaät ñoäc aùc, coù haïi vaø ñaùng gheùt.
GV: La-phoâng-ten ñaõ quan saùt Choù Soùi nhö theá naøo? Qua ñoù em thaáy Choù Soùi laø con vaät coù tính caùch nhö theá naøo?
HS- Choù Soùi ñoùi meo ñi tìm moài, gaëp Cöøu beân bôø suoái, haén muoán aên thòt Cöøu nhöng laïi kieám côù baét toäi Cöøu ñeå che daáu taâm ñòa cuûa mình.
- Choù Soùi laø keû gian xaûo, ñoäc aùc.
GV: Em coù nhaän xeùt gì veà caùch laäp luaän trong ñoaïn vaên naøy?
HS- Laäp luaän so saùnh, ñoái chieáu giöõa hai caùch nhìn cuûa nhaø khoa hoïc vaø nhaø thô nguï ngoân veà hình töôïng Choù Soùi
 b. La-phoâng-ten nhaän xeùt veà loaøi Cöøu: OÂng döïa vaøo ñaëc tính chaân thöïc cuûa loaøi Cöøu nhöng chæ xaây döïng moät chuù Cöøu non cuï theå vaø ñaëc Cöøu trong hoaøn caûnh ñoái laäp vôùi Soùi beân bôø suoái. -> Cöøu nhuùt nhaùt, hieàn laønh => Nhaø thô nhaân hoùa Cöøu, cho Cöøu bieát suy nghó, haønh ñoäng nhö con ngöôøi.
=> Caùch laäp luaän so saùnh, ñoái chieáu giöõa hai caùch nhìn cuûa nhaø khoa hoïc vaø nhaø thô nguï ngoân veà hình töôïng con Cöøu.
2. Hình tượng chó sói dưới ngòi bút của La Phông-ten và Buy-phông
 a. Buy-phoâng nhaän xeùt veà loaøi Choù Soùi:
+ Thuø gheùt söï keát beø, keát baïn.
+ Chinh chieán oàn aøo, aàm ó.
+ Soáng laëng leõ, coâ ñôn.
+ Boä maët laám leùt, hoang daõ.
+ Muøi hoâi gôùm ghieác, tieáng huù ruøng rôïn.
=> Baèng ngoøi buùt chính xác cuûa nhaø khoa hoc, Buy-phoâng cho ngöôøi ñoïc thaáy ñöôïc Choù Soùi laø con vaät ñoäc aùc, coù haïi vaø ñaùng gheùt.
b. La-phoâng-ten nhaän xeùt veà loaøi choù Soùi: Choù Soùi ñoùi meo ñi tìm moài, gaëp Cöøu beân bôø suoái, haén muoán aên thòt Cöøu nhöng laïi kieám côù baét toäi Cöøu ñeå che daáu taâm ñòa cuûa mình.
-> Nhaø thô ñaõ duøng pheùp nhaân hoùa ñeå cho ngöôøi ñoïc thaáy ñöôïc Choù Soùi laø keû gian xaûo, ñoäc aùc.
=> Caùch laäp luaän so saùnh, ñoái chieáu giöõa hai caùch nhìn cuûa nhaø khoa hoïc vaø nhaø thô nguï ngoân veà hình töôïng Choù Soùi.
ND3
GV cho HS làm việc cá nhân: Tổ chức cho HS trao đổi cùng bàn ( 2’) với ý nghĩa và nghệ thuật của VB 
HS:
- Làm việc theo yêu cầu của giáo viên
- Trình bày ý kiến mà nhóm vừa thảo luận.
- Nhận xét, bổ sung phần trả lời của bạn.
GV: Gọi 1 HS đọc ghi nhớ sgk
HS: Đọc ghi nhớ sgk
III. Tổng kết
 1.Y nghĩa
Văn bản đã làm nổi bật đặt trưng của sáng tác nghệ thuật là yếu tố tưởng tượng và dấu ấn cá nhân của tác giả.
 2.Nghệ thuật
 Sử dụng phép lập luận so sánh,đối chiếu bằng cách dẫn ra những dòng viết về hai con vật của nhà khoa học Buy – phông và của La phông ten từ đó ,làm nổi bật hình tượng nghệ thuật trong sáng tác của nhà thơ được tạo nên bởi những yếu tố tưởng tượng in đậm dấu ấn tác giả.
* Ghi nhôù: ( SGK ) 
HĐ3. Hoạt động luyện tập, củng cố
GV: Giao nhiệm vụ cho HS: 
 Đọc diễn cảm văn bản
-Yêu cầu HS nêu những nội dung kiến thức cần ghi nhớ qua tiết học 
 - Đọc diễm cảm văn bản
HĐ4.Vận dụng mở rộng
 - Nêu những nội dung kiến thức cần ghi nhớ qua tiết học
4.Hướng dẫn về nhà.
GV: HDHS chuẩn bị bài ở nhà: Nghị luậnđạo lí ( soạn câu hỏi sgk)
HS: Lắng nghe và về nhà thực hiện theo HD của gv
IV. Luyện tập
 Đọc diễncảm văn bản
IV.ĐÁNH GIÁ BÀI HỌC
V. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................
Tuần 23 tiết 109 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
 1. Kiến thức. Kĩ năng. Thái độ
* Kiến thức
 Biết được đặc điểm, yêu cầu của bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
 *. Kĩ năng
 Phân tích, lập luận trong bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
 *. Thái độ
 Biết phân biệt trong cách lập luận giữa tư tưởng đạo lí và một sự việc, hiện tượng đời sống. Ngoài ra biết sử dụng dẫn chứng phù hợp tăng sức thuyết phục cho bài viết. 
 2. Hình thành năng lực cho HS
Năng lực sáng tạo, hợp tác,
II. CHUẨN BỊ TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
 1- GV: Kế hoạch dạy học, sgk, sgv
 2- HS: Tập, vở soạn, sách giáo khoa
III – TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CHO HỌC SINH
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ 
Bài mới
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung
HĐ1. Hoạt động khởi động: 
GV: kiểm tra ghi chép bài của học sinh
HS: đưa tập soạn ra đầu bàn- gv kiểm tra
*Dẫn dắt vào bài: 
 GV Bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lí có những điểm giống với bài văn nghị luận về sự việc, hiện tượng xã hội, để giúp các em nắm được điểm khác nhau đó và biết cách làm bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí, chúng ta cùng tìm hiểu bài.
HS: Tập trung tiếp cận bài mới
HĐ2.Hoạt động hình thành kiến thức 
GV goïi HS ñoïc vaên baûn.
GV: Vaên baûn baøn veà vaán ñeà gì?
GV: Vaên baûn chia maáy phaàn? Chæ ra noäi dung vaø moái quan heä cuûa chuùng vôùi nhau?
HS- Chia 3 phaàn: 
+ Môû baøi: Ñoaïn 1.
+ Thaân baøi: Ñoaïn 2,3.
+ Keát baøi: Ñoaïn 4.
GV:Haõy tìm caùc caâu mang luaän ñieåm
GV: Vaên baûn naøy söû duïng pheùp laäp luaän naøo?
GV: Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí khaùc vôùi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng nhö theá naøo?
HS - Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí: Duøng giaûi thích, chöùng minh laøm saùng toû tö töôûng, ñaïo lí.
- GV choát laïi ghi nhôù.
I. Tìm hiểu bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
 1. Văn bản “Tri thức là sức mạnh”
 a. Văn baûn baøn veà giaù trò cuûa tri thöùc khoa hoïc vaø ngöôøi tri thöùc.
b- Vaên baûn chia 3 phaàn: 
* Môû baøi: Ñoaïn 1 – neâu vaàn ñeà.
* Thaân baøi: Ñoaïn 2,3.
- Ñoaïn 2: Tri thöùc coù theå cöùu moät caùi maùy ra khoûi soá phaän ñoùng pheá lieäu.
- Ñoaïn 3: Tri thöùc laø söùc maïnh caùch maïng.
* Keát baøi: Ñoaïn 4: Pheâ phaùn moät soá ngöôøi khoâng bieát quyù troïng tri thöùc.
c- Caùc caâu mang luaän ñieåm:
+ 4 caâu ñoaïn 1.
+ Caâu môû ñoaïn vaø 2 caâu keát ñoaïn 2.
+ Caâu môû ñoaïn 3.
d- Pheùp laäp luaän: Chöùng minh.
e- Söï khaùc nhau giöõa baøi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng vaø baøi nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí.
- Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí: Duøng giaûi thích, chöùng minh laøm saùng toû tö töôûng, ñaïo lí.
- Nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng: Töø söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng neâu ra vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí.
2. Ghi nhớ (sgk)
HĐ3. Hoạt động luyện tập, củng 
GV: Gọi HS đọc BT Vaên baûn: “ Thôøi gian laø vaøng”Chia nhóm cho HS thảo luận các câu hỏi trong phần bài tập (3p)
HS: HS đọc BT theo yêu cầu
Thảo luận , thống nhất ý kiến, đại diện nhóm trình bày, HS còn lại theo dõi nhận xét, bổ sung.
GV: Yêu cầu HS nhắc lại kiến thức cần ghi nhớ qua tiết học
HĐ4.Vận dụng mở rộng. Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí khaùc vôùi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng nhö theá naøo?
4.Hướng dẫn về nhà.
- Chuẩn bị bài : Liên kết câu và liên kết đoạn văn( soạn câu hỏi trong sgk)
HS: Nêu những nội dung cần ghi nhớ qua tiết học.
- Lắng nghe và về nhà thực hiện theo HD của gv
II. Luyện tập
Vaên baûn: “ Thôøi gian laø vaøng”
- Vaên baûn nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí.
- Vaên baûn nghò luaän vaán ñeà giaù trò veà thôøi gian.
- Caùc luaän ñieåm chính:
+ Thôøi gian laø söï soáng.
+ Thôøi gian laø thaéng lôïi.
+ Thôøi gian laø tieàn.
+ Thôøi gian laø tri thöùc.
- Pheùp laäp luaän: Phaân tích, chöùng minh.
IV.ĐÁNH GIÁ BÀI HỌC.
V. RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................
Tuần 23
 Tiết 110 LIÊN KẾT CÂU VÀ LIÊN KẾT ĐOẠN VĂN
I. MỤC TIÊU
 1. Kiến thức. Kĩ năng. Thái độ:
 *Kiến thức
 - Hiểu được liên kết nội dung và liên kết hình thức giữa các câu và các đoạn văn.
 - Biết được một số phép liên kết thường dùng trong việc tạo lập văn bản.
 * Kĩ năng
 - Biết nhận diện một số phép liên kết thường dùng trong việc tạo lập văn bản.
 - Biết sử dụng một số phép liên kết câu, liên kết đoạn trong việc tạo lập văn bản.
 *Thái độ: Trong giao tiếp biết sử dụng từ ngữ cho logic, tôn trọng người khác.
2 . Hình thành năng lực cho học sinh 
 - Năng lực hợp tác, sáng tạo,	
II. CHUẨN BỊ VỀ TÀI LIỆU VÀ PHƯỢNG TIỆN DẠY HỌC 
1- GV: Kế hoạch dạy học, sgk, sgv
 2- HS: Tập, vở soạn, sách giáo khoa
III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HỌC SINH
 1.Ổn định lớp
 2. Kiểm tra bài cũ 
 Thế nào là thành phần gọi - đáp? Lấy ví dụ
Hoạt động của thầy- trò
Nội dung
HĐ1. Hoạt động khởi động
* GV dẫn dắt vào bài: 
Trong một bài văn yêu cầu phải có tính thống nhất, vậy tính thống nhất đó phải dựa vào tính liên kết -> bài mới
HS: Tập trung tiếp cận bài
HĐ2. Hoạt động hình thành kiến thức
* ND1: 
GV: HDHS trình bày được liên kết là gì?
HS: Trình bày 
GV: nhận xét, chốt kiến thức 
GV: Tổ chức thảo luận nhóm ( 2 bàn 1 nhóm) ( 4 phút)
+ Đoạn văn bàn về vấn đề gì?
+ Chủ đề ấy có quan hệ như thế nào với chủ đề chung của văn bản?
HS: Trao đổi, thảo luận, nhóm trưởng trình bày 
GV: Nhận xét, chốt kiến thức 
HS: Gọi là liên kết chủ đề.
HS trả lời- GV nhận xét, chốt ý
GV: HDHS đọc VD
GV:Nội dung chính của mỗi câu trong đoạn văn là gì?
HS: Trình bày 
GV:Trình tự sắp xếp các câu trong đoạn văn như thế nào?
HS: Được sắp xếp trình tự lôgic
GV: Thế nào là liên kết logic?
HS: Trình bày 
GV: Nhận xét, chốt kiến thức . 
I. Khái niệm liên kết.
 Liên kết là mạng lưới nối kết ý nghĩa giữa câu với câu, giữa đoạn văn với đoạn văn bằng các từ ngữ có tác dụng liên kết.
1. Liên kết nội dung
a, Liên kết chủ đề
*Ví dụ (SGK)
 Đoạn văn bàn về cách người nghệ sĩ phản ánh thực tại.
- Là yếu tố ghép vào chủ đề chung: Tiếng nói của văn nghệ.
- Đoạn văn đều hướng vào chủ đề chung, phục vụ chủ đề của bài văn => gọi là liên kết chủ đề.
* Liên kết chủ đề là nội dung ý nghĩa của các câu hướng vào chủ đề chung của đoạn văn, nội dung ý nghĩa của đoạn văn hướng vào chủ đề chung của bài văn.
b, Liên kết logic
*Ví dụ (SGK)
 Nội dung chính của mỗi câu:
+Câu 1: Tác phẩm văn nghệ phản ánh thực tại.
+ Câu 2:Phản ánh thực tại và nói lên điều mới mẻ.
+ Câu 3: Cái mới mẻ là lời gửi của nghệ sĩ.
- Các câu văn được sắp xếp theo trình tự hợp lí=> liên kết logic.
* Liên kết logic là các câu, các đoạn văn được sắp xếp theo một trình tự hợp lý.
ND2: 
GV: Tổ chức thảo luận theo cặp ( 4 phút)
 Mối quan hệ chặt chẽ về nội dung giữa các câu trong đoạn văn được thể hiện bằng các biện pháp nào?
HS thảo luận theo cặp, nhóm trưởng trình bày 
GV: Nhận xét, chốt kiến thức 
GV: Liên kết hình thức là dùng những phép liện kết nào? Lấy VD
HS : Trình bày, lấy VD.
VD: Tôi không đi học được vì chân tôi bị đau. Cho nên tôi phải xin nghỉ một (hai ) buổi.
HS: trả lời- GV nhận xét
Gv: chốt kiến thức liên kết về hình thức
2. Liên kết hình thức
*Ví dụ (SGK)
Mối quan hệ giữa nội dung của các câu trong đoạn văn thể hiện bằng các biện pháp:
- Lặp từ: tác phẩm
- Liên tưởng: Tác phẩm- nghệ sĩ.
- Thay thế: Nghệ sĩ – anh
- Quan hệ: Nhưng
- Đồng nghĩa: Cái đã rồi- những vật liệu mượn từ thực tại.
* Liên kết hình thức là dùng các phép liên kết để liên kết.
- Phép lặp từ ngữ
-Phép nối
-Phép thế
-Phép đồng nghĩa, trái nghĩa
- Phép liên tưởng
2. Ghi nhớ ( SGK)
HĐ3. Hoạt động luyện tập, củng cố 
GV: Chia nhóm cho HS thảo luận các câu hỏi trong phần bài tập 1,2 (3p)
HS: HS đọc BT theo yêu cầu
Nhóm 1,2,3,4: làm bài 1
Nhóm 5,6,7,8,9: làm bài 2
 - Thảo luận , thống nhất ý kiến, đại diện nhóm trình bày, HS còn lại theo dõi nhận xét, bổ sung.
Gv: chốt đáp án bài tập
GV: Yêu cầu HS nhắc lại kiến thức cần ghi nhớ qua tiết học
HĐ4.Vận dụng mở rộng. GV: Liên kết hình thức là dùng những phép liện kết nào? Lấy VD
4.Hướng dẫn về nhà
 - Chuẩn bị bài : Luyện tập liên kết câu và liên kết đoạn văn ( soạn câu hỏi trong sgk)
HS: Nêu những nội dung cần ghi nhớ qua tiết học.
- Lắng nghe và về nhà thực hiện theo HD của gv
II. Luyện tập:
Phân tích sự liên kết nội dung, hình thức giữa các câu trong đoạn văn.
1. Bài tập 1
 Chủ đề của đoạn văn: Khẳng định năng lực trí tuệ của con người Việt Nam quan trọng hơn là những hạn chế cần khắc phục. Đó là sự thiếu hụt về kiến thức, khả năng thực hành sáng tạo yếu do cách học thiếu thông minh gây ra.
Nội dung các câu văn đều tập trung vào chủ đề đó.
Trình tự sắp xếp hợp lí
- Mặt mạnh của trí tuệ Việt Nam
- Những điểm hạn chế
- Cần khắc phục hạn chế để đáp ứng sự phát triển của nền kinh tế mới.
2. Các câu liên kết với nhau bằng các phép liên kết sau:
- Bản chất trời phú ấy nối câu (2) với câu 1( phép đồng nghĩa).
- Nhưng nối câu (3) với câu (2) (phép nối).
- lỗ hổng ở câu (4 và 5) ( lặp từ).
- Ấy là nối câu (4) với câu (3) (phép nối).
- thông minh ở câu (5) vag ở câu (1) (phép lặp từ ngữ).
IV.ĐÁNH GIÁ BÀI HỌC
V. RÚT KINH NGHIỆM	
..........................................................................................................................

File đính kèm:

  • docgiao_an_mon_ngu_van_lop_9_tuan_23_nam_hoc_2019_2020.doc