Tài liệu Module 2 - Sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh THPT môn Địa lí

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM 
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
CHƯƠNG TRÌNH ETEP 
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN 
BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG CỐT CÁN 
(Bồi dưỡng trực tiếp) 
MÔ ĐUN 2 
SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VÀ GIÁO DỤC 
PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 
MÔN ĐỊA LÍ 
Thành phố Hồ Chí Minh - năm 2020 
B<) GIAO Dl)C VA DAO T~O 
TRUONG DAI HOC SV PHAM 
THANH PH6 H6 cHi MINH 
CHVONG TRiNH ETEP 
TAl LI~U HUONG DAN 
BOI DUONG GlAO VIEN PHO THONG COT cAN 
(Bbi du5ng trvc ti~p) 
MODUN 2 
SU DUNG PHUONG PHAP DAY HOC VA GIAO DUC PHAT TRIEN 
. . . . 
PIIAM CHAT, NANG Ll/C HQC SINH TRUNG HQC PHO THONG 
MONDJALi 
Dai dien Ban bien soan 
. . . 
Chu bien 
TS. Ph~m Thj Binh 
Thimh phB HB Chi Minh - nam 2020 
 MỤC LỤC 
Ban biên soạn tài liệu ........................................................................................................... 4 
Kí hiệu viết tắt ...................................................................................................................... 5 
Chú giải thuật ngữ ............................................................................................................... 6 
Đề cương chi tiết mô đun .................................................................................................... 8 
1. Giới thiệu tổng quan về mô đun ............................................................................... 8 
2. Yêu cầu cần đạt của mô đun..................................................................................... 9 
3. Nội dung chính ......................................................................................................... 9 
4. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng .................................................................................. 9 
Nội dung 1. Những vấn đề chung về phương pháp dạy học và giáo dục phát triển 
phẩm chất, năng lực ......................................................................................................... 25 
Nội dung 2. Các phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh 
trong môn địa lí ở THPT ................................................................................................. 27 
Nội dung 3. Lựa chọn và sử dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học một chủ đề 
trong môn địa lí ở thpt ..................................................................................................... 30 
Nội dung 4. Xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp tại trường và địa phương ... 37 
5. Tài liệu đọc ............................................................................................................. 38 
Nội dung 1. Những vấn đề chung về dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, 
năng lực ........................................................................................................................... 38 
Nội dung 2: Các phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trung 
học phổ thông trong môn địa lí ......................................................................................... 38 
Nội dung 3. Lựa chọn, sử dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học một chủ đề trong 
môn địa lí ....................................................................................................................... 101 
Phụ lục .............................................................................................................................. 123 
Phụ lục 1. Kế hoạch bài dạy minh hoạ ..................................................................... 123 
Phụ lục 2. Kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp .................................................................. 131 
Phụ lục 3. Khung Kế hoạch bài dạy ......................................................................... 132 
Đánh giá khoá học ........................................................................................................... 136 
Tài liệu tham khảo ........................................................................................................... 137 
4 
BAN BIÊN SOẠN TÀI LIỆU 
1. TS. Phạm Thị Bình, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
2. TS. Nguyễn Văn Luyện, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
3. ThS. Hà Văn Thắng, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
4. TS. Phan Văn Phú, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
5. TS. Huỳnh Phẩm Dũng Phát, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí 
Minh 
6. GS.TS. Nguyễn Viết Thịnh, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
7. PGS.TS. Ngô Thị Hải Yến, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
8. PGS.TS. Nguyễn Phương Liên, Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên 
CỘNG TÁC VIÊN 
1. TS. Nguyễn Thị Kim Liên, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
2. TS. Lê Thị Lành, Trường Đại học Quy Nhơn 
3. TS. Mai Thị Thùy Dung, Trường Trung học thực hành - Đại học Sư phạm 
Thành phố Hồ Chí Minh 
5 
KÍ HIỆU VIẾT TẮT 
Kí hiệu viết tắt Viết đầy đủ 
BCV Báo cáo viên 
CT Chương trình 
GD Giáo dục 
GDPT Giáo dục phổ thông 
GV Giáo viên 
GVPT Giáo viên phổ thông 
GVSPCC Giảng viên sư phạm chủ chốt 
HĐGD Hoạt động giáo dục 
HS Học sinh 
HTDH Hình thức dạy học 
HV Học viên 
KHBD Kế hoạch bài dạy 
KTDH Kĩ thuật dạy học 
NL Năng lực 
PC Phẩm chất 
PHT Phiếu học tập 
PP Phương pháp 
PPDH Phương pháp dạy học 
PP, KTDH Phương pháp, kĩ thuật dạy học 
PTTQ Phương tiện trực quan 
SĐTD Sơ đồ tư duy 
SGK Sách giáo khoa 
THCS Trung học cơ sở 
THPT Trung học phổ thông 
TNKQ Trắc nghiệm khách quan 
YCCĐ Yêu cầu cần đạt 
6 
CHÚ GIẢI THUẬT NGỮ 
Thuật ngữ, khái niệm Giải thích 
Chuỗi hoạt động học 
Bao gồm nhiều hoạt động nối tiếp nhau trong tiến trình 
dạy học. 
Chủ đề dạy học 
Là đề tài hay vấn đề được chọn làm nội dung chính trong 
dạy học 
Kế hoạch bài dạy 
Là bản mô tả chi tiết mục tiêu, tiến trình tổ chức hoạt 
động dạy học một chủ đề hoặc nội dung. Trong tài liệu 
này, sử dụng thuật ngữ Kế hoạch bài dạy (KHBD) thay 
cho giáo án hoặc kế hoạch bài học1. 
Năng lực 
Là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ 
tố chất sẵn có và quá trình học tập, rèn luyện, cho phép 
con người huy động tổng hợp các kiến thức, kĩ năng và 
các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý 
chí,... thực hiện thành công một loại hoạt động nhất 
định, đạt kết quả mong muốn trong những điều kiện cụ 
thể. 
Năng lực chung 
Là những năng lực cơ bản, thiết yếu để con người có 
thể sống và làm việc bình thường trong xã hội; được 
hình thành, phát triển thông qua tất cả các môn học và 
hoạt động giáo dục: năng lực tự chủ và tự học, năng lực 
giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng 
tạo. 
1 Một số cách diễn giải khác: 
(1) Là kế hoạch và dàn ý lên lớp của giáo viên, bao gồm chủ đề/bài học của giờ lên lớp, mục đích giáo 
dục (GD) và giáo dưỡng, nội dung, phương pháp, thiết bị, những hoạt động cụ thể của thầy và trò, khâu 
kiểm tra đánh giá... 
(2) Là bản thiết kế cho tiến trình một chủ đề/bài học, là bản kế hoạch mà người giáo viên dự định sẽ thực 
hiện tổ chức trên lớp/ trên nhóm đối tượng HS nào đó. Với một chủ đề/ bài học nào đó, với những đối tượng 
HS khác nhau, với những giáo viên khác nhau thì sẽ có những bản Kế hoạch bài dạy (giáo án) khác nhau. 
7 
Thuật ngữ, khái niệm Giải thích 
Năng lực đặc thù 
Là những năng lực được hình thành, phát triển chủ yếu 
thông qua một số môn học và hoạt động giáo dục nhất 
định: năng lực ngôn ngữ, năng lực tính toán, năng lực 
khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng 
lực thẩm mĩ, năng lực thể chất. 
Năng lực địa lí 
Là năng lực đặc thù của môn học với 3 thành phần (nhận 
thức địa lí, tìm hiểu địa lí, vận dụng kiến thức và kĩ năng 
đã học) 
Chiến lược2 dạy học 
Trong giáo dục, có thể hiểu chiến lược dạy học, giáo dục 
của giáo viên có thể hiểu là quan điểm về dạy học, giáo 
dục và kế hoạch tổng quát về sự phối hợp, vận dụng phù 
hợp các biện pháp, phương tiện, điều kiện nhằm định 
hướng thực hiện và hoàn thành hiệu quả các mục tiêu dạy 
học, giáo dục cụ thể phù hợp với bối cảnh giáo dục trong 
sự chủ động của người giáo viên. 
2 Theo Từ điển Tiếng Việt, “Chiến lược: Phương châm và kế hoạch có tính chất toàn cục, xác định mục tiêu 
chủ yếu và sự sắp xếp lực lượng trong suốt cả một thời kì của cuộc đấu tranh xã hội ”. 
8 
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT MÔ ĐUN 
1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ MÔ ĐUN 
Mô đun 2 “sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng 
lực học sinh trung học phổ thông môn Địa lí” được triển khai nhằm bồi dưỡng, nâng 
cao năng lực lựa chọn và sử dụng PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng lực của học 
sinh cho giáo viên môn Địa lí ở THPT. Hoàn thành mô đun này, không những thầy 
cô tổ chức được hoạt động dạy học môn Địa lí theo các yêu cầu của Chương trình 
giáo dục phổ thông 2018 mà còn đáp ứng được các tiêu chí của tiêu chuẩn Phát triển 
chuyên môn, nghiệp vụ đối với giáo viên theo Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT, 
ngày 22/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy định 
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông. 
Mô đun này bao gồm các nội dung chính: 
− Tìm hiểu các xu hướng hiện đại về PP, KTDH và GD nhằm phát triển phẩm 
chất, năng lực học sinh trung học phổ thông; 
− Lựa chọn, sử dụng các PP, KTDH phù hợp nhằm phát triển PC, NL HS trung 
học phổ thông trong môn Địa lí trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018; 
− Lựa chọn, xây dựng các chiến lược dạy học, giáo dục hiệu quả phù hợp với 
học sinh trung học phổ thông. 
Số tiết mô đun: 40 tiết (gồm 16 tiết lí thuyết và 24 tiết thực hành). 
Tài liệu đọc trong mô đun được xây dựng theo định hướng tổ chức hoạt động bồi 
dưỡng kết hợp (trực tuyến và trực tiếp), cụ thể: 
− Giai đoạn trực tuyến 1: 5 ngày 
− Giai đoạn trực tiếp: 3 ngày; 
− Giai đoạn trực tuyến 2: 7 ngày. 
Để đạt được hiệu quả bồi dưỡng, người học cần phải tham gia đầy đủ các hoạt 
động dạy học trực tuyến và trực tiếp. Đồng thời, phải tăng cường khả năng tự học, tư 
nghiên cứu, tự trao đổi thảo luận với đồng nghiệp để hoàn thành các nhiệm vụ được 
giao. Tự đánh giá được sự phát triển của năng lực bản thân về nghiệp vụ trước và sau 
khi tham gia bồi dưỡng theo nội dung mô đun. 
Mô đun 2 “sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng 
lực học sinh trung học phổ thông môn Địa lí” được tiến hành bồi dưỡng bằng hình 
thức hiện đại. Hi vọng thầy cô sẽ được trải nghiệm một mô đun thật lí thú với nhiều 
cảm xúc và ấn tượng tích cực. 
9 
2. YÊU CẦU CẦN ĐẠT CỦA MÔ ĐUN 
− Phân tích được những vấn đề chung về PP, KTDH và giáo dục phát triển PC, 
NLHS trung học phổ thông; 
− Lựa chọn, sử dụng được các PP, KTDH, giáo dục PH nhằm phát triển PC, 
NLHS trong môn Địa lí trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018; 
− Lựa chọn, xây dựng được các chiến lược dạy học, giáo dục hiệu quả phù hợp 
với đối tượng học sinh trung học phổ thông. 
− Hỗ trợ đồng nghiệp phát triển về kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm vận dụng 
các phương pháp, kĩ thuật dạy học và giáo dục theo hướng phát triển PC, NLHS ở 
trường trung học phổ thông. 
3. NỘI DUNG CHÍNH 
− Tìm hiểu các xu hướng hiện đại về PP, KTDH và giáo dục nhằm phát triển 
PC, NLHS trung học phổ thông; 
− Lựa chọn, sử dụng các PP, KTDH phù hợp nhằm PTPC, NLHS trong môn Địa 
lí trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018; 
− Lựa chọn, xây dựng các chiến lược dạy học, giáo dục hiệu quả phù hợp với 
đối tượng học sinh trung học phổ thông. 
4. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG 
4.1. Kế hoạch hoạt động bồi dưỡng qua mạng 
4.1.1. Kế hoạch hoạt động bồi dưỡng qua mạng (5 ngày) 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM 
 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
KẾ HOẠCH BỒI DƯỠNG QUA MẠNG 
(căn cứ theo Phụ lục 1-TL1, Công văn số 214/CV-ETEP ngày 23 tháng 06 năm 
2020) 
Mô đun 2: SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VÀ GIÁO DỤC 
PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH THPT MÔN ĐỊA LÍ 
(theo Quyết định số 4660/QĐ-BGDĐT ngày 04 tháng 12 năm 2019) 
Hình thức và thời lượng: 5 ngày, từ xa qua mạng 
Môn học: Địa lí 
KỊCH BẢN SƯ PHẠM BÀI GIẢNG QUA MẠNG 
A. GIAI ĐOẠN 1: CHUẨN BỊ 
I. Phần giới thiệu 
10 
Xem video giới thiệu về mô đun 2. 
II. Nhiệm vụ học tập của học viên 
Học viên thực hiện các nhiệm vụ học tập chính trong khoá bồi dưỡng như sau: 
Nhiệm vụ 1. Xem video. 
Nghiên cứu thêm tài liệu đọc, và Infographic (tuỳ chọn). 
Nhiệm vụ 2. Thực hiện bài tập trong quá trình học và sau khi học với mỗi nội 
dung; làm bài kiểm tra cuối mỗi giai đoạn (tuỳ chọn) và cuối khoá (bắt buộc). 
Nhiệm vụ 3. Phản hồi, đánh giá về nội dung và hình thức học tập. 
III. Yêu cầu cần đạt của mô đun 
Học viên sau khi hoàn thành khoá bồi dưỡng cần đạt những yêu cầu sau: 
Yêu cầu 1: Phân tích được những vấn đề chung về PP, KTDH và giáo dục phát 
triển phẩm chất, năng lực học sinh THPT. 
Yêu cầu 2: Lựa chọn, sử dụng được các PP, KTDH phù hợp ở cấp học THPT 
nhằm phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trong môn Địa lí trong CT GDPT 2018. 
Yêu cầu 3: Lựa chọn, xây dựng được các chiến lược dạy học hiệu quả phù hợp 
với đối tượng học sinh THPT trong môn Địa lí. 
Yêu cầu 4: Hỗ trợ đồng nghiệp phát triển về kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm 
vận dụng PP, KTDH và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh ở trường 
THPT. 
IV. Ôn bài trước (Mô đun 1) 
- Nghiên cứu lại nội dung mô đun 1, tập trung vào các nội dung: đặc điểm, mục 
tiêu, yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực, mối quan hệ giữa 3 thành phần 
năng lực và kiến thức cốt lõi cùng các chuyên đề học tập của môn Địa lí, định 
hướng về phương pháp giáo dục trong chương trình môn Địa lí. 
- Trả lời trắc nghiệm khách quan - khảo sát biểu hiện năng lực ban đầu của học 
viên về Phương pháp, kĩ thuật dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. 
Sử dụng 10 câu hỏi (tỉ lệ 3-4-3 theo 3 nội dung) nhiều lựa chọn trong ngân hàng 
câu hỏi trắc nghiệm). 
B. GIAI ĐOẠN 2: HỌC TẬP, THỰC HÀNH 
Chủ đề 1: Những vấn đề chung về phương pháp dạy học 
và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực 
1. Hướng dẫn chủ đề 1: 
11 
Hoạt động 1: 
a) Tên hoạt động: Khởi động 
Mô tả: Tìm hiểu về phẩm chất, năng lực trong chương trình GDPT 2018. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Trình bày được các phẩm chất chủ yếu và năng lực cốt lõi trong chương trình 
GDPT 2018. 
- Chỉ ra được phẩm chất chủ yếu và năng lực cốt lõi trong những tình huống cụ 
thể. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem tài liệu đọc về phẩm chất, năng lực trong chương trình GDPT 2018. 
- Đọc 6 tình huống và trả lời câu hỏi: Tình huống đề cập đến phẩm chất hay 
năng lực nào được quy định trong chương trình GDPT 2018? 
d) Giám sát/Phản hồi/Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 1. 
- Đánh giá: đạt 80% câu hỏi. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 1 
- Tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.1.1. 
- Bài tập tình huống. 
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm [dạng nghe]. 
Hoạt động 2: 
a)Tên hoạt động: Thử tài 
Mô tả: Tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển phẩm 
chất, năng lực. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển phẩm 
chất, năng lực. 
- Phân tích được vai trò của các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát 
triển phẩm chất, năng lực. 
c) Nhiệm vụ của người học 
- Nghiên cứu tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.1.2, về các yếu tố ảnh hưởng đến 
sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực. 
12 
- Xác định yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển phẩm chất, 
năng lực thông qua các hình ảnh, và phân tích được vai trò của từng yếu tố. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 2. 
- Đánh giá: đạt 75% câu hỏi. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 2 
- Tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.1.2. 
- Hình ảnh phục vụ bài tập. 
Hoạt động 3: 
a) Tên hoạt động: Khám phá 
Mô tả: Tìm hiểu về các nguyên tắc dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Xác định được các nguyên tắc dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. 
- Phân tích được yêu cầu của các nguyên tắc dạy học phát triển phẩm chất, năng 
lực. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem infographic về các nguyên tắc dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. 
- Đọc tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.1.3 về các nguyên tắc dạy học phát triển 
phẩm chất, năng lực. 
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm ở cuối hoạt động. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 3. 
- Đánh giá: đạt 80% câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 3 
- Infographic. 
- Tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.1.3. 
- Câu hỏi trắc nghiệm. 
Hoạt động 4: 
13 
a)Tên hoạt động: Điền khuyết 
Mô tả: Tìm hiểu xu hướng hiện đại về phương pháp dạy học phát triển phẩm 
chất, năng lực. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
Phân tích được xu hướng hiện đại về phương pháp dạy học phát triển phẩm 
chất, năng lực. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.2.3, về xu hướng hiện đại về phương 
pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. 
- Trả lời câu hỏi TN. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 4. 
- Đánh giá: đạt 80% câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 4 
- Tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.2.3. 
- Câu hỏi trắc nghiệm. 
Hoạt động 5: 
a)Tên hoạt động: Nghiên cứu 
Mô tả: Tìm hiểu một số PPDH phát triển phẩm chất, năng lực theo xu hướng hiện 
đại. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
Xác định được một số PPDH phát triển phẩm chất, năng lực theo xu hướng 
hiện đại. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.2.3, về một số phương pháp, kĩ thuật dạy 
học phát triển phẩm chất, năng lực theo xu hướng hiện đại. 
- Xem infographic. 
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm [dạng trò chơi] 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 5. 
14 
- Đánh giá: đạt 75% câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 5 
- Tài liệu đọc, nội dung 1, mục 1.2.3. 
- Câu hỏi trắc nghiệm. 
2. Đánh giá /phản hồi chủ đề 1 
- Xem và hoàn thành các hoạt động: 1, 2, 3, 4, 5. 
- Thực hiện kiểm tra cuối chủ đề 1: câu hỏi tự luận số 2, 3 trong tài liệu đọc – 
nội dung 1. 
Chủ đề 2: Các phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh 
trong môn Địa lí ở THPT 
1. Hướng dẫn chủ đề 2: 
Hoạt động 6: 
a) Tên hoạt động: Nhận diện 
Mô tả: Tìm hiểu định hướng chung về PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng 
lực cho HS trong môn Địa lí ở THPT. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Trình bày được định hướng chung về PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng 
lực cho HS trong môn Địa lí ở THPT. 
- Nhận diện các PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng lực trong môn Địa lí ở 
THPT. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem video chuyên gia và trả lời 5 câu hỏi trắc nghiệm. 
- Xem infographic và đọc tài liệu đọc, nội dung 2, mục 2.1, về đặc điểm – vị trí 
– mục tiêu của môn Địa lí, mối quan hệ giữa 3 thành phần năng lực và kiến thức 
cốt lõi cùng các chuyên đề học tập, các PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng lực 
trong môn Địa lí ở THPT. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 6. 
- Đánh giá: đạt 80% câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 6 
15 
- Video chuyên gia. 
- Infographic. 
- Tài liệu đọc, nội dung 2, mục 2.1. (2.1.1; 2.1.2 và 2.1.4). 
Hoạt động 7: 
a) Tên hoạt động: Ghép đôi 
Mô tả: Tìm hiểu một số PP, KTDH phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh 
trong môn Địa lí ở THPT. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Xác định được bản chất, định hướng sử dụng một số PP, KTDH phát triển 
phẩm chất, năng lực học sinh trong môn Địa lí ở THPT. 
- Trình bày được quy trình thực hiện một số PP, KTDH phát triển phẩm chất, 
năng lực HS trong môn Địa lí ở THPT. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem infographic và tài liệu đọc, nội dung 2, mục 2.2, về một số PP, KTDH 
phát triển phẩm chất, năng lực HS trong môn Địa lí ở THPT. 
- Trả lời câu hỏi trắc nghiệm. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 7. 
- Đánh giá: đạt 80% câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 
- Tài liệu đọc, nội dung 2, mục 2.2. 
- Câu hỏi trắc nghiệm. 
2. Đánh giá /phản hồi chủ đề 2 
- Xem và hoàn thành các hoạt động: 6, 7. 
- Thực hiện kiểm tra cuối chủ đề 2: 5 câu hỏi trắc nghiệm khách quan. 
Chủ đề 3: Lựa chọn, sử dụng phương pháp và kĩ thuật dạy học chủ đề 
trong môn Địa lí ở THPT 
1. Tiến trình học tập chủ đề 3: 
Hoạt động 8: Kết nối 
16 
a) Tên hoạt động: 
Mô tả: Tìm hiểu yêu cầu chung của việc lựa chọn, xây dựng các chiến lược dạy 
học hiệu quả phù hợp với đối tượng học sinh THPT trong môn Địa lí. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Xác định được các yêu cầu chung của việc lựa chọn, xây dựng được các chiến 
lược dạy học hiệu quả phù hợp với đối tượng học sinh THPT trong môn Địa lí. 
- Phân tích được một số yêu cầu chung của việc lựa chọn, xây dựng được các 
chiến lược dạy học hiệu quả phù hợp với đối tượng học sinh THPT trong môn Địa 
lí. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem video clip chuyên gia trao đổi về chuyên môn. 
- Xem tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.1, về chiến lược dạy học một chủ đề trong 
môn Địa lí. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 8. 
- Đánh giá: hoàn thành yêu cầu xem video, trả lời câu hỏi định hướng theo track 
của clip. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 8 
- Video clip chuyên gia trao đổi về chuyên môn. 
- Tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.1. 
- Chương trình giáo dục phổ thông môn Địa lí (Ban hành kèm theo Thông tư 
số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và 
Đào tạo). 
Hoạt động 9: 
a) Tên hoạt động: Trải nghiệm 
Mô tả: Tìm hiểu cơ sở và quy trình lựa chọn, sử dụng PP, KTDH một chủ đề 
trong môn Địa lí ở THPT. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Xác định được cơ sở lựa chọn, sử dụng PP, KTDH của một chủ đề trong môn 
Địa lí ở THPT. 
17 
- Phân tích được các bước trong quy trình lựa chọn, sử dụng PP, KTDH cho 
một 
chủ đề. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Xem video sinh hoạt chuyên môn hoặc clip chuyên gia trao đổi về chuyên 
môn. 
- Xem infographic. 
- Xem kế hoạch tổ chức hoạt động dạy học minh hoạ. 
- Xem tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.2 và 3.3, về cơ sở và quy trình lựa chọn, 
sử dụng PP, KTDH một chủ đề trong môn Địa lí. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 9. 
- Đánh giá: hoàn thành yêu cầu xem video, kế hoạch tổ chức hoạt động dạy học 
minh hoạ, tài liệu đọc và trả lời câu hỏi trắc nghiệm. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 9 
- Infographic. 
- Video sinh hoạt chuyên môn 1 hoặc video chuyên gia trao đổi về chuyên môn. 
- Tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.2, 3.3. 
- Câu hỏi trắc nghiệm. 
- Chương trình giáo dục phổ thông môn Địa lí (Ban hành kèm theo Thông tư 
số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và 
Đào tạo). 
Hoạt động 10: 
a) Tên hoạt động: Suy ngẫm 
Mô tả: Tìm hiểu về cơ sở đánh giá việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH cho một 
chủ đề trong môn Địa lí ở THPT. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
Xác định các tiêu chí đánh giá việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH của một chủ 
đề trong môn Địa lí ở THPT. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng): 
18 
- Xem tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.4 về cơ sở đánh giá việc lựa chọn, sử 
dụng PP, KTDH cho một chủ đề trong môn Địa lí ở THPT. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 10. 
- Đánh giá: hoàn thành nhiệm vụ xem tài liệu đọc. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 10 
- Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH, ngày 08/10/2014, về việc hướng dẫn 
sinh hoạt chuyên môn về đổi mới PPDH và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí 
các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên 
qua mạng. 
- Tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.4. 
Hoạt động 11: 
a) Tên hoạt động: Đánh giá 
Mô tả: Thực hành đánh giá việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH cho một chủ đề 
trong môn Địa lí ở THPT. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
Đánh giá được sự phù hợp của việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH cho một chủ 
đề trong môn Địa lí ở THPT. 
c) Nhiệm vụ của người học (qua mạng) 
- Nghiên cứu chuỗi hoạt động học của một chủ đề trong môn Địa lí ở THPT 
được minh hoạ 
- Xem video một hoạt động dạy học trong môn Địa lí ở THPT có sử dụng PP, 
KTDH (dựa trên chuỗi hoạt động học trên). 
- Trả lời câu hỏi đề đánh giá việc lựa chọn và sử dụng các PP, KTDH của GV 
trong video minh hoạ: 
Câu 1. GV sử dụng PP, KTDH trong video minh hoạ có phù hợp không? Vì 
sao? 
Câu 2. Phân tích ưu điểm và hạn chế của việc lựa chọn và sử dụng PP, KTDH 
trong hoạt động dạy học GV thực hiện trong video minh hoạ. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
19 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 11. 
- Đánh giá: hoàn thành nhiệm vụ xem video, nghiên cứu kế hoạch tổ chức hoạt 
động dạy học và trả lời câu hỏi. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 11 
- Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH, ngày 08/10/2014, về việc hướng dẫn 
sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ 
chức và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục 
thường xuyên qua mạng. 
- Khung minh hoạ chuỗi hoạt động học của một chủ đề trong môn Địa lí ở 
THPT 
- Tài liệu đọc, nội dung 3, mục 3.4. 
3. Đánh giá /phản hồi chủ đề 3 
- Xem và hoàn thành các hoạt động: 8, 9, 10, 11. 
- Nộp sản phẩm cá nhân của hoạt động: 11. 
Chủ đề 4: Xây dựng kế hoạch hướng dẫn đồng nghiệp 
1. Tiến trình học tập chủ đề 4: 
Hoạt động 12: 
a) Tên hoạt động: Hỗ trợ 
Mô tả: Xây dựng dự thảo kế hoạch bồi dưỡng đại trà cho đồng nghiệp tại 
trường và địa phương. 
b) Yêu cầu cần đạt: 
- Phân tích được thuận lợi, khó khăn của đồng nghiệp tại trường và địa phương. 
- Xây dựng được kế hoạch bồi dưỡng đại trà cho đồng nghiệp tại trường và địa 
phương. 
c) Nhiệm vụ của người học 
- Thảo luận và chia sẻ trên diễn đàn: 
Câu 1. Những thuận lợi và khó khăn khi hỗ trợ đồng nghiệp tại trường và địa 
phương. 
Câu 2. Các đề xuất để hoạt động hỗ trợ đồng nghiệp tại trường và địa phương 
đạt hiệu quả. 
- Xem gợi ý khung kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp (phụ lục 3 – CV 87). 
20 
- Xây dựng dự thảo kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp dựa trên tình hình thực tiễn ở địa 
phương. 
d) Giám sát/Phản hồi/ Đánh giá 
- Giám sát: mức độ hoàn thành nhiệm vụ. 
- Phản hồi: mức độ hoàn thành theo yêu cầu của hoạt động 12. 
- Đánh giá: hoàn thành và nộp sản phẩm lên hệ thống. 
e) Tài liệu/học liệu phục vụ hoạt động 12 
- Phụ lục 3 – Công văn số 87. 
- Khung phân tích nhu cầu (tuỳ chọn/nếu có). 
- Khung kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp (tuỳ chọn/nếu có). 
2. Đánh giá /phản hồi chủ đề 4 
- Nộp sản phẩm cá nhân của hoạt động: 12. 
C. GIAI ĐOẠN 3. PHẢN HỒI, ĐÁNH GIÁ 
Bài tập cuối khóa: 
Bài tập 1: Lựa chọn, sử dụng PP, KTDH của một chủ đề trong môn Địa lí ở 
THPT. 
- Hướng dẫn làm bài tập: 
+ Lựa chọn một chủ đề trong chương trình GDPT 2018 - môn Địa lí. 
+ Lựa chọn, sử dụng PP, KTDH theo quy trình đã tìm hiểu. 
+ Thể hiện việc lựa chọn, sử dụng, PP, KTDH thông qua chuỗi hoạt động học. 
+ Tự đánh giá và đánh giá chéo cho đồng nghiệp bằng cách nhận xét và sử 
dụng tiêu chí trong Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH. 
- Hướng dẫn chấm bài tập: 
+ Sử dụng tiêu chí đánh giá việc lựa chọn, sử dụng PP, KTDH của một chủ đề 
trong môn Địa lí ở THPT dựa trên Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH. 
- Công cụ nộp bài tập: Chức năng nộp file lên hệ thống (HV có thể nộp nhiều 
lần và không xoá phiên bản cũ). Cho phép GVSPCC đánh giá, nhận xét. 
Bài tập 2: Xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp phát triển về việc vận 
dụng các PP, KTDH theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS trong môn 
Địa lí ở THPT. 
- Hướng dẫn làm bài tập: 
21 
+ Phân tích thuận lợi, khó khăn của đồng nghiệp tại trường và địa phương về 
việc vận dụng các PP, KTDH theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS trong 
môn Địa lí ở THPT. 
+ Phân tích những thuận lợi, khó khăn với vai trò là GVPT cốt cán khi hỗ trợ 
đồng nghiệp. 
+ Xây dựng dự thảo kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp dựa trên kết quả đã phân tích. 
- Hướng dẫn chấm bài tập: Đạt nếu hoàn thành sản phẩm và nộp lên hệ thống. 
- Công cụ nộp bài tập: Chức năng nộp file lên hệ thống (HV có thể nộp nhiều 
lần và không xoá phiên bản cũ). Cho phép GVSPCC đánh giá, nhận xét. 
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 
- Tài liệu đọc mô đun 2. 
- Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH, ngày 08/10/2014, về việc hướng dẫn 
sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức 
và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường 
xuyên qua mạng 
- Chương trình giáo dục phổ thông 2018 - môn Địa lí (Ban hành kèm theo Thông 
tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục 
và Đào tạo). 
4.1.2. Kế hoạch hoạt động bồi dưỡng qua mạng (7 ngày) 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM 
 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
KẾ HOẠCH BỒI DƯỠNG QUA MẠNG SAU TẬP HUẤN TRỰC TIẾP 
Mô đun 2: SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VÀ GIÁO DỤC 
PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH THPT MÔN ĐỊA LÍ 
(theo Quyết định số 4660/QĐ-BGDĐT ngày 04 tháng 12 năm 2019) 
Hình thức và thời lượng: 7 ngày, từ xa qua mạng 
Môn học: Địa lí 
Thời gian Tên hoạt động Mô tả 
Học 
liệu/ 
công cụ 
Ngày 1 đến ngày 2: Tự kiểm tra 
- Kiểm tra tất cả các hoạt động theo chuỗi hệ thống của kịch bản sư phạm trực 
tuyến. 
- Thực hiện đủ các yêu cầu của các hoạt động theo chuỗi hệ thống của kịch bản sư 
phạm trực tuyến