Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5 - 6 tuổi

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5 - 6 tuổi.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác giảng dạy của giáo viên.
3. Tác giả: 
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: 
5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Trẻ mầm non ở độ tuổi 5 - 6 tuổi.
- Giáo viên có kiến thức và kĩ năng sư phạm, luôn có sự đầu tư, linh hoạt, sáng tạo trong công tác giảng dạy.
- Sự quan tâm và phối kết hợp chặt chẽ của các bậc phụ huynh.
- Cơ sở vật chất đầy đủ, đồ dùng đồ chơi ngoài trời phong phú, đa dạng.
7. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: 
TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Hoạt động vui chơi ngoài trời là hoạt động không thể thiếu trong chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ ở trường mầm non. Tham gia hoạt động trẻ được tiếp xúc trực tiếp với các sự vật hiện tượng xung quanh vừa gần gũi vừa phong phú, đa dạng. Quan trọng hơn nữa là trẻ được hít thở bầu không khí trong lành, tạo điều kiện cho trẻ được tìm tòi, khám phá thỏa mãn trí tò mò của trẻ cũng như giúp trẻ tăng cường sức khỏe và thể lực. Hoạt động ngoài trời còn là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú nhất, tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và khả năng thích ứng với môi trường tự nhiên, xã hội và giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong cuộc sống.
Qua thực tế tại trường tôi đang công tác, khi thực hiện chế độ sinh hoạt trong ngày của trẻ, giáo viên thường chỉ chú trọng đến việc tổ chức các hoạt động như: hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động chiều mà chưa thực sự quan tâm, đầu tư nhiều vào hoạt động ngoài trời. Nội dung các buổi hoạt động ngoài trời còn đơn giản, chưa thu hút trẻ. Hình thức tổ chức còn gò bó, lặp đi lặp lại chưa có sự linh hoạt, sáng tạo. Do đó, không kích thích được tính tò mò ham hiểu biết ở trẻ, trẻ thường thụ động và môi trường giao tiếp bị hạn chế. Chính vì vậy, tôi thấy việc đổi mới hình thức tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ là một vấn đề cấp thiết và cần phải thực hiện ngay tại lớp của mình. Bởi đây là một hoạt động có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc phát triển thể chất, tình cảm, trí tuệ của trẻ.
 Từ những lí do trên khiến tôi suy nghĩ và tìm ra “Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5- 6 tuổi” để nâng cao chất lượng tổ chức các giờ hoạt động ngoài trời đồng thời tạo cho trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh.
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến:
- Để áp dụng được sáng kiến này cần đảm bảo các điều kiện sau:
+ Sân chơi ngoài trời đảm bảo diện tích cho trẻ hoạt động.
+ Đồ dùng đồ chơi ngoài trời đa dang, phong phú về chủng loại. Đảm bảo đầy đủ để phục vụ cô và trẻ hoạt động trong các chủ đề. 
+ Giáo viên nắm chắc phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động trong trường mầm non. 
- Thời gian áp dụng sáng kiến: .
- Đối tượng áp dụng: Trẻ 5 - 6 tuổi.
3. Nội dung sáng kiến:
- Tính mới, tính sáng tạo của sáng kiến: 
“Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5- 6 tuổi” có tính mới, tính sáng tạo ở hình thức tổ chức hoạt động ngoài trời với nhiều nội dung phong phú, đa dạng. Tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm khám phá, thu hút được sự chú ý, kích thích tính tò mò, ham hiểu biết ở trẻ. Cho trẻ quan sát và tiếp xúc trực tiếp với những sự vật gần gũi xung quanh trẻ chứ không chỉ nhìn tranh ảnh, hình ảnh nhàm chán với hình thức chủ yếu là xem và trả lời câu hỏi của cô. Tạo điều kiện cho trẻ đi thăm quan, trải nghiệm những khu di tích lịch sử, khu vui chơi, địa diểm công cộng tại địa phương. Trẻ được phân công và tham gia công việc chăm sóc khu vườn của bé với các cây cối và khu nuôi các con vật. Cung cấp cho trẻ kiến thức, kĩ năng lao động đơn giản. Tạo cơ hội cho trẻ khám phá, trải nghiệm, làm nhiều đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động của cô và trẻ. 
- Khả năng áp dụng của sáng kiến: Đề tài “Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5-6 tuổi” không chỉ phù hợp với trẻ lớp 5 tuổi mà còn phù hợp với các khối lớp khác trong toàn trường và các lớp ở các trường trên địa bàn của thị xã. Mục đích là nhằm nâng cao chất lượng hoạt động ngoài trời cho trẻ, giúp trẻ phát huy tính tích cực, sự hứng thú, tăng cường kĩ năng giao tiếp, giúp trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin. Đồng thời có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển đầy đủ các lĩnh vực: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm kĩ năng xã hội và thẩm mĩ.
- Lợi ích thiết thực của sáng kiến: Giúp giáo viên tích cực tìm tòi các nội dung mới và hình thức tổ chức linh hoạt mang đến cho trẻ những khám phá mới lạ nhưng vẫn gần gũi với trẻ. Góp phần thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non do Bộ giáo dục và đào tạo quy định, nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ. Giúp trẻ tích cực hoạt động, sáng tạo với những cái mới, yêu thích và bảo vệ những đồ vật, con vật cây cối xung quanh mình. Giúp trẻ phát huy khả năng sáng tạo với những đồ vật gần gũi, hứng thú tham gia các hoạt động khám phá, trải nghiệm cùng cô và các bạn. Bên cạnh đó, việc sáng tạo ra các đồ chơi cho trẻ hoạt động ngoài trời được làm từ những nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương giúp cho giáo viên và nhà trường không tốn nhiều thời gian và tiền bạc. Đồng thời tạo được sự tin tưởng, phối kết hợp và ủng hộ của các bậc phụ huynh trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
4. Giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến:
 Khi áp dụng sáng kiến trong quá trình tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động đã mang lại cho bản thân tôi và đồng nghiệp những kinh nghiệm quý báu. Các giờ hoạt động ngoài trời được tổ chức theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” đã phát huy được tích cực, chủ động của trẻ. Trẻ mạnh dạn, tự tin, đạt được các yêu cầu kiến thức, kĩ năng của các hoạt động. Thực hiện chuyên đề Hoạt động ngoài trời được chuyên môn và đồng nghiệp đánh giá, xếp loại tốt. Đạt giải A trong hội thi “Đồ dùng đồ chơi tự tạo” cấp trường. Tham gia hội thi “ Giáo viên giỏi cấp trường” với đề tài tổ chức hoạt động ngoài trời đạt giải nhất.
5. Đề xuất, kiến nghị để thực hiện áp dụng, mở rộng sáng kiến:
Đề xuất với chuyên môn nhà trường, trong các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng, tạo điều kiện cho giáo viên được trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm cùng đồng nghiệp để áp dụng tại các khối lớp trong trường. 
Đề nghị tổ chuyên môn thường xuyên tổ chức chuyên đề để cho giáo viên học tập, nâng cao chất lượng cho trẻ hoạt động ngoài trời.
Để sáng kiến có thể được mở rộng áp dụng tại các trường mầm non trong địa bàn thì bản thân tôi có kiến nghị với Phòng giáo dục thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề Hoạt động ngoài trời để giáo viên các trường có điều kiện tham gia học hỏi trao đổi kinh nghiệm.
 MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến.
1.1. Lý do về mặt lý luận. 
Trẻ em với đặc điểm tâm lí là rất hay tò mò, hiếu kì và luôn muốn được cảm nhận, khám phá, tìm hiểu một cách cụ thể, tích cực về thế giới xung quanh. Ở trường mầm non, quá trình tìm hiểu, khám phá của trẻ được thông qua nhiều hoạt động, trong đó hoạt động vui chơi đóng vai trò rất quan trọng. Vui chơi là hoạt động giúp trẻ giải trí, thư giãn đồng thời còn tạo cơ hội cho trẻ cảm nhận và khám phá về môi trường xung quanh một cách dễ dàng, tự nhiên mà hiệu quả. Trẻ được “Học bằng chơi, chơi mà học”, vì thông qua chơi trẻ được khám phá, trải nghiệm, lĩnh hội được kiến thức và hình thành các kĩ năng. Tư duy của trẻ được phát triển và trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ ngày càng phong phú. Phát triển cho trẻ về ngôn ngữ, các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hợp tác, chia sẻ và các kỹ năng xã hội khác, đồng thời rèn luyện tính kiên trì, nhẫn nại cho trẻ.
Một trong những hoạt động vui chơi mang lại cho trẻ sự thoải mái, thích thú nhất đó chính là hoạt động ngoài trời. Hoạt động ngoài trời với nhiều nội dung hấp dẫn mới lạ, nguyên vật liệu và môi trường hoạt động phong phú mang lại lợi ích to lớn đối với sức khỏe và việc học tập, vui chơi của trẻ. Tham gia hoạt động ngoài trời trẻ được tiếp xúc và hoạt động trực tiếp với các đối tượng sẽ giúp trẻ rèn luyện các giác quan, rèn luyện thao tác tư duy và mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ. Sự phong phú của các sự vật, hiện tượng sẽ gây hứng thú, kích thích trẻ hoạt động khám phá không ngừng, khơi dậy và nuôi dưỡng ở trẻ ham muốn tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh. Đồng thời tham gia hoạt động ngoài trời còn là cơ hội để trẻ rèn luyện sức khỏe, từ đó tăng cường khả năng thích nghi của cơ thể với môi trường sống. Là cơ hội để giáo dục những hành vi văn hóa, thái độ thân thiện và ý thức bảo vệ môi trường.
1.2. Lý do về mặt thực tiễn.
Trong chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ thì giáo viên thường tổ chức rất nhiều các hoạt động giáo dục. Trong đó, hoạt động ngoài trời có nhiều ưu thế để phát triển toàn diện cho trẻ mà các hoạt động khác không có được. Đây còn là một trong những hoạt động mà được trẻ mong đợi và hứng thú tham gia nhất. 
Hiểu được tầm quan trọng và những lợi ích giáo dục do hoạt động ngoài trời mang lại. Trong những năm học vừa qua, ở trường mầm non nơi tôi công tác hoạt động ngoài trời đã được tổ chức thường xuyên theo đúng thời gian biểu trong ngày. Nhà trường cũng đã có sự đầu tư, cải tạo môi trường sân chơi ngoài trời cho trẻ hoạt động như tăng cường trồng cây xanh, cây cảnh và bóng mát các khu vực vui chơi. Đồ dùng, đồ chơi ngoài trời phong phú, đa dạng và được bố trí hợp lí. Phần lớn giáo viên đã nắm được phương pháp tổ chức hoạt động ngoài trời, biết tận dụng khai thác các đối tượng cho trẻ hoạt động. Tuy nhiên, trên thực tế thì hoạt động ngoài trời chưa thực sự đem lại hiệu quả tốt nhất. Bởi vì, giáo viên chưa có sự suy nghĩ, đầu tư để xây dựng một kế hoạch cụ thể, khoa học, phù hợp cho trẻ tại nhóm lớp mình phụ trách. Bên cạnh đó việc tạo môi trường, sử dụng nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động cũng chưa được quan tâm. Các nội dung cho trẻ hoạt động còn đơn giản, lặp lại chưa có sự mới lạ, hấp dẫn nên chưa thu hút được sự chú ý, hứng thú, tích cực của trẻ dẫn đến chất lượng các buổi vui chơi ngoài trời đạt hiệu quả chưa cao.
Chính vì vậy, với vai trò là giáo viên giảng dạy lớp 5-6 tuổi tôi nhận thấy mình cần phải tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời với nhiều nội dung phong phú, sáng tạo, sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức. Tích cực, sáng tạo trong việc tạo ra môi trường, nguyên vật liệu mở và cách định hướng, gợi mở cho trẻ hoạt động. Tạo điều kiện để trẻ trải nghiệm, khám phá theo khả năng, nhu cầu và hứng thú của trẻ. Có như thế mới tạo cho trẻ tích cực, hứng thú khi tham gia hoạt động đồng thời nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động vui chơi ngoài trời. Cho nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 5-6 tuổi ” làm sáng kiến kinh nghiệm của mình.
1.3. Phạm vi và đối tượng áp dụng.
Sáng kiến được áp dụng trong các trường mầm non trong việc tổ chức cho trẻ vui chơi ngoài trời ở độ tuổi mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi.
1.4. Mục đích nghiên cứu.
Giúp trẻ chủ động, tích cực, hứng thú khám phá thiên nhiên, hiểu biết về thế giới xung quanh trẻ, hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên, môi trường.
 Giúp cho giáo viên nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động ngoài trời. Có sự linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức các hoạt động giáo dục đạt hiệu quả cao.
1.5. Phương pháp nghiên cứu.
Qua quá trình nghiên cứu đề tài và quá trình thực hiện công tác giáo dục trẻ tại lớp, tôi đã áp dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
- Phương pháp phân tích, so sánh, đối chứng.
- Phương pháp đúc rút kinh nghiệm.
2. Cơ sở lý luận của vấn đề.
Hoạt động chủ đạo của trẻ lứa tuổi mầm non chính là hoạt động vui chơi. Đây là hoạt động chiếm ưu thế và góp phần quan trọng trong việc tác động, chi phối tới các hoạt động khác trong ngày của trẻ. Đặc biệt hoạt động vui chơi ngoài trời đã làm thỏa mãn nhu cầu vận động, nhu cầu tìm hiểu và khám phá của trẻ. Khi được tham gia các hoạt động quan sát, khám phá, trải nghiệm bằng cách tiếp xúc trực tiếp với môi trường xung quanh giúp trẻ có những hiểu biết, những kiến thức bổ ích và hình thành các kĩ năng cơ bản. Trẻ được vui chơi, chạy nhảy, thỏa mãn nhu cầu vận động tạo cho trẻ sự nhanh nhen, hoạt bát và trở nên mạnh khỏe và thích ứng với mọi hoàn cảnh của môi trường. Bên cạnh đó, giúp trẻ được giao lưu với bạn bè, mọi người xung quanh, phát huy tinh thần hợp tác, chia sẻ và ý thức tập thể. Việc tổ chức có hiệu quả các buổi vui chơi ngoài trời cho trẻ là nhằm góp phần thực hiện tốt các mục tiêu giáo dục, nội dung giáo dục đề ra cho các độ tuổi trong trường mầm non.
3. Thực trạng của vấn đề.
3.1. Thuận lợi:
- Nhà trường đã trang bị, bổ sung nhiều đồ dùng, đồ chơi ngoài trời phong phú, đa dạng phù hợp với trẻ mầm non.
- Phụ huynh quan tâm và ủng hộ nhiều nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi cho các hoạt động. Phối kết hợp với giáo viên để đạt kết quả cao trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
- Ban giám hiệu sát sao về chuyên môn, quan tâm về tinh thần, động viên, khích lệ giáo viên trong công tác.
- Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, hăng say trong công việc. Yêu nghề, mến trẻ, luôn hoàn thành tốt công việc được giao.
- Giáo viên ham học hỏi, luôn tích cực tìm tòi, sáng tạo làm ra đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động. Luôn tham gia đầy đủ các buổi tập huấn do nhà trường và do các cấp tổ chức.
- Trẻ đi học đều, có ý thức nề nếp tốt, ngoan ngoãn, khỏe mạnh.
3.2. Khó khăn:
 - Môi trường cho trẻ hoạt động chưa có sự đầu tư, đối tượng cho trẻ trải nghiệm còn hạn chế dẫn đến việc trẻ được luyện tập ít, nên buổi hoạt động đơn điệu, nhàm chán không đem lại kết quả như mong muốn. 
 - Diện tích sân chơi ở ngoài trời chật hẹp nên việc cho trẻ tham gia hoạt động còn khó khăn.
 - Một số giáo viên chưa nắm chắc nội dung về tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ, còn sợ sai, chưa tìm tòi, sáng tạo các nội dung phù hợp cho trẻ hoạt động, trải nghiệm.
 - Một số giáo viên tổ chức hoạt động ngoài trời thường nặng về cung cấp kiến thức cho trẻ, sử dụng các phương pháp chưa hợp lý
 - Khi tổ chức hoạt động giáo viên còn nói nhiều, cách truyền đạt chưa lưu loát, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ khi tham gia các hoạt động.
 - Trẻ còn thụ động, chưa có sự tìm tòi, khám phá xung quanh . Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin. 
3.3. Điều tra thực trạng:
Qua nhiều năm giảng dạy ở lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi tôi nhận thấy khi trẻ ra ngoài trời trẻ thường chỉ thích chạy nhảy vận động chứ chưa chú ý vào các hoạt động quan sát, thí nghiệm, trải nghiệm do giáo viên tổ chức. Trẻ bị môi trường ngoài trời làm phân tán nên không tập chung, chú ý lắng nghe cô. Do vậy dẫn đến việc tổ chức hoạt động ngoài trời đạt hiệu quả chưa cao.
 Dưới đây là bảng thống kê số liệu kết quả hứng thú, tích cực của trẻ tham gia vào các hoạt động: Quan sát các hiện tượng sự vật xung quanh, chơi với các loại thí nghiệm,trẻ thực hành trải nghiệm tạo sản phẩm, lao động, chăm sóc, chơi các trò chơi vận động, chơi tự do...
Nội dung

Số lượng
Trẻ hứng thú, tích cực
Trẻ chưa hứng thú, tích cực
Hoạt động quan sát
30
11
37%
19
63%
Hoạt động trải nghiệm
30
10
33%
20
67%
Hoạt động thí nghiệm
30
9
30%
21
70%
Hoạt động lao động, chăm sóc
30
10
33%
20
67%
Chơi các trò chơi vận động
30
15
50%
15
50%
Chơi tự do
30
17
57%
13
43%

Từ những thực tế đã nêu trên, bản thân là một giáo viên đứng lớp tôi đã suy nghĩ tìm ra một số biện pháp nhằm thu hút sự chú ý, giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động ngoài trời. Tạo cơ hội để trẻ chủ động tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh. 
4. Các biện pháp thực hiện.
4.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ.
 Kế hoạch tổ chức giờ chơi ngoài trời là công cụ giúp giáo viên chủ động trong việc tổ chức hoạt động ngoài trời. Một kế hoạch được xây dựng nghiêm túc sẽ không chỉ đảm bảo cho trẻ có một giờ chơi với nội dung phong phú, trẻ hứng thú tích cực mà còn giúp giáo viên nắm bắt được khả năng và kiểm soát được lượng vận động của trẻ khi tham gia hoạt động. 
 Ngay từ đầu năm học, tôi đã tìm tòi, lựa chọn các nội dung đề tài cho trẻ hoạt động ngoài trời phù hợp với từng chủ đề. Các nội dung đó phải đáp ứng được mục tiêu của chủ đề, phù hợp với lứa tuổi. Các nội dung được xây dựng cụ thể và đầy đủ vào nội dung hoạt động của kế hoạch chủ đề. Khi xây dựng kế hoạch cho các giờ chơi ngoài trời, tôi phân bố để các nội dung hoạt động, trò chơi vận động, trò chơi dân gian không bị lặp lại giữa các ngày trong tuần để tránh việc tạo sự nhàm chán cho trẻ.
Ví dụ: Kế hoạch hoạt động ở chủ đề “Gia đình” với chủ đề nhánh là “Nhu cầu gia đình bé”. Các buổi chơi với nội dung được xây dựng như sau:
Thứ 2
Thứ 3
Thứ 4
Thứ 5
Thứ 6
Bé gieo hạt trồng cây 
TCVĐ: Nhảy tiếp sức
Chăm sóc cây trong vườn trường
TCDG: Kéo co
 Thí nghiệm vật nổi, vật chìm.
TCVĐ: Gia đình gấu
Quan sát cây trong sân trường
TCDG: Rồng rắn lên mây
Cảm nhận thời tiết.
TCVĐ: Gia đình nào nhanh hơn.
Chơi tự do
 
 Việc bố trí thời gian hoạt động ngoài trời giữa các lớp trong trường cũng cần phù hợp. Tôi đã tham mưa với tổ chuyên môn, ban giám hiệu nhà trường bố trí thời gian hoạt động giữa các lớp so le nhau để trẻ ở mỗi lớp khi ra sân trường được hoạt động thoải mái mà không ảnh hưởng đến lớp khác.
Lớp
Mùa hè
Mùa đông
Nhà trẻ 24-36 tháng
8h35 – 9h05
8h45 – 9h15
Mẫu giáo 3 tuổi
8h45 – 9h15
9h00 – 9h30
Mẫu giáo 4 tuổi
9h40 – 10h10
9h55 – 10h25
Mẫu giáo 5 tuổi
9h45 – 10h15
10h00 – 10h30

 Khi thiết kế, lập kế hoạch vui chơi ngoài trời cho trẻ tôi cũng luôn đặc biệt quan tâm đến vấn đề đó là: môi trường ngoài trời và các nguyên vật liệu giáo viên cung cấp có đáp ứng được nhu cầu của trẻ hay không? Nguyên vật liệu, các đối tượng quan sát, các thí nghiệmcó hỗ trợ tốt cho tất cả các dạng hoạt động cũng như các mặt phát triển của trẻ hay không? Sân trường có đủ diện tích, đủ bóng mát, môi trường vật chất và đồ dùng, đồ chơi có sẵn sàng, đa dạng và phù hợp với mục tiêu phát triển của trẻ? Và vấn đề đó được thể hiện ở biện pháp tiếp theo của sáng kiến.
4.2. Tạo môi trường hoạt động và sử dụng các nguyên vật liệu để tổ chức hoạt động ngoài trời.
 4.2.1. Tạo môi trường hoạt động cho trẻ vui chơi ngoài trời.
Môi trường hoạt động là toàn bộ không gian bên ngoài sân trường, vườn trường và ở cả bên ngoài khuôn viên của trường. Môi trường để tổ chức hoạt động vui chơi ngoài trời cần được tạo ra nhằm khơi gợi hứng thú, phát huy khả năng tìm tòi và khám phá của cả cô và trẻ. Một môi trường vui chơi chất lượng sẽ tối đa hóa mọi lĩnh vực học tập và phát triển của trẻ em cũng như đáp ứng khả năng và nhu cầu khác nhau của mỗi trẻ. Do đó, khi tạo môi trường vui chơi ngoài trời cần thỏa mãn được nhu cầu, hứng thú khám phá của mỗi trẻ để trẻ trải nghiệm thông qua các giác quan, các đối tượng phong phú, đa dạng ở thế giới xung quanh.
Để môi trường vui chơi ngoài trời tạo điều kiện cho trẻ được phát huy tính tò mò, ham hiểu biết khám phá tôi đã sử dụng không gian ngoài trời một cách phù hợp, tận dụng mọi địa điểm ngoài sân trường để tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm, khám phá, trải nghiệm 
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ nội dung “Chơi với nước”, hoặc “Thí nghiệm vật nổi vật chìm” tôi sẽ bố trí cho trẻ hoạt động gần bồn rửa tay, khu vực có vòi nước chảy
Hoặc với nội dung cho trẻ quan sát “Sự bay hơi của nước”, tôi tận dụng khoảng sân có ánh nắng mặt trời chiếu để cho trẻ dùng bút lông vẽ nước trên sân trường. 
Trong quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động tôi thường xuyên quan sát, tìm hiểu, trò chuyện với trẻ để hiểu được cảm nhận cũng như nắm bắt được sở thích của trẻ để bố trí địa điểm hoạt động cho phù hợp với tâm lí của trẻ. Ngoài việc tạo môi trường phản ánh văn hóa địa phương, mang đậm bản sắc dân tộc nhằm tạo cho trẻ cảm giác thân quen, gần gũi thì môi trường còn phải đáp ứng sở thích, khả năng, luôn hướng đến trẻ như: dễ dàng, thuận tiện cho trẻ di chuyển, đi lại; sân chơi thiết kế phù hợp, thuận tiện; đồ chơi bền, màu sắc, chất liệu đẹp, có thẩm mĩ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
 Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ “Gieo hạt, trồng cây” với hình thức tổ chức là cho trẻ đến chợ quê để mua cây giống, hột hạt về gieo trồng thì tôi bố trí vị trí hoạt động gần chợ quê để trẻ dễ dàng, thuận tiện đến lấy đồ dùng phục vụ cho hoạt động của mình.
 Khi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động “Thi xem ai nhanh”, “Đội nào nhanh hơn” hoặc trò chơi dân gian “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”, “Mèo đuổi chuột”tôi lựa chọn khu vực sân rộng rãi, bằng phẳng để tổ chức.
Ngoài ra, khi tổ chức cho trẻ tham ra các buổi dã ngoại, tham quan di tích lịch sử hoặc địa điểm công cộng gần trường, tôi đã khảo sát thực tế địa điểm sẽ cho trẻ đến về diện tích, cảnh quan chung, những góc khuất, cây cối, xe cộ đi lạiĐặc biệt tôi cũng đã trao đổi với những người phụ trách khu vực đó để nắm được các quy định nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ và giúp trẻ có buổi tham quan thật bổ ích.
Bên cạnh việc tạo môi trường vật chất để giúp cho trẻ chú ý, hứng thú, tích cực thì môi trường tâm lí cũng góp phần quan trọng quyết định đến kết quả của giờ chơi hoạt động ngoài trời. Vì vậy, khi cho trẻ ra chơi ngoài trời tôi đã tạo ra bầu không khí, thoải mái vui vẻ để kích thích trẻ tích cực tham gia hoạt động cùng cô bằng cách trò chuyện, tổ chức các trò chơi vui nhộn hoặc dẫn dắt giới thiệu những điều thú vị mà trẻ sắp được khám phá, trải nghiệm.
Ví dụ: Trước khi tổ chức cô có thể trò chuyện cùng trẻ bằng các câu hỏi gợi mở như:
 + Hôm nay ra ngoài trời con cảm thấy thế nào?
 + Con có ý tưởng gì cho buổi hoạt động ngoài trời ngày hôm nay?
Từ đó trẻ có tâm lí thoải mái, không bị gò bó khi tham gia các hoạt động do cô tổ chức.
4.2.2. Sử dụng nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động.
Khi tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời tôi luôn tận dụng các nguyên vật liệu, đối tượng quan sát, khám phá sẵn có trong tự nhiên như: khu vực sân trường có nhiều loại cây cảnh, cây hoa. Nơi đây có thể tổ chức cho trẻ quan sát cây, chăm sóc cây, cảm nhận thời tiết bằng các câu hỏi gợi mở như: Khi đứng trong bóng mát của cây con cảm thấy thế nào? Cây xanh đem đến cho chúng những lợi ích gì?
Và bên dưới tán cây có những chiếc xích đu trẻ có thể ngồi chơi, thư giãn trò chuyện giao lưu với nhau
Những khoảng sân chứa cát để tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi với cát như: luồn qua kẽ tay, làm bánh từ cát hay tạo hình cùng cát và nước, làm đồng hồ cát
Những gốc cây sần sùi, khúc gỗ, đồ vật ngoài sân trường cũng mang đến cho trẻ nhiều cảm nhận, cảm hứng cũng như ý tưởng sáng tạo. 
Hoa lá, cỏ cây không chỉ đem đến cho trẻ nhiều cảm xúc mà còn là nơi thu hút nhiều loài côn trùng thú vị, tạo cơ hội cho trẻ được tìm hiểu, khám phá. 
Ngoài ra, tôi còn tận dụng các sự vật, hiện tượng xung quanh (nắng, mưa, gió) để cho trẻ quan sát, trải nghiệm một cách thiết thực.
Ví dụ: Ở sân trường có nhiều lá vàng rụng thì tôi đã tổ chức cho trẻ thi nhặt lá vàng, trò chuyện về những chiếc lá và tạo ra sản phẩm từ lá cây.
+ Chiếc lá này có màu gì? 
+ Đó là lá của cây nào? 
+ Tại sao lá lại rụng? 
+ Con sẽ làm gì với những chiếc lá vàng này?
+ Con sẽ làm con gì từ lá cây? Con làm như thế nào?
Ví dụ: Khi cho trẻ ra ngoài trời và gặp trời mưa thì tôi liền tổ chức cho trẻ quan sát trời mưa hay những hôm trời có gió to cũng tận dụng cho trẻ quan sát, trò chuyện, trao đổi với những câu hỏi như: Vì sao con biết có gió? Con có nhìn thấy gió được không? Như thế nào là gió mạnh, thế nào là gió nhẹ?...
 Để tạo điều kiện cho trẻ hòa mình với thiên nhiên, tôi đã gợi ý cho trẻ sưu tầm thêm nhiều nguyên vật liệu như: các loại hột hạt, các loại cây cảnh, cây hoa để phục vụ cho các hoạt động quan sát, lao dộng, khám phá. Sưu tầm các nguyên vật liệu mở như vỏ hến, đá, sỏi, bìa các tông, vỏ chai nhựa và các nguyên liệu khác như: muối, đường, phẩm màu, bóng bay, giấm, baking soda để làm các thí nghiệm đơn giản như: vật nổi vật chìm, thí nghiệm tan và không tan, thổi bóng bay bằng giấm, núi lửa phun trào
 Đồng thời để tạo hứng thú cho trẻ, tôi đã cùng trẻ sưu tầm nguyên vật liệu và làm một số đồ dùng phục vụ cho hoạt động ngoài trời như: làm bình tưới nước từ vỏ chai lavi, lọ nước lau sàn, làm chong chóng, làm bộ đồ chơi với nước, tận dụng ống nước bằng nhựa, các thùng xốp, vỏ lọ nước giặt để trồng cây, gieo hạt Cô gợi ý cho trẻ chơi và giúp trẻ sáng tạo trong sản phẩm của mình.
 4.3. Xác định và lựa chọn các nội dung hoạt động ngoài trời.
 Để tổ chức hiệu quả các giờ chơi ngoài trời thì bản thân mỗi giáo viên phải nắm chắc nội dung của buổi hoạt động ngoài trời. Hoạt động ngoài trời bao gồm các nội dung sau: 
*Hoạt động có mục đích:
 - Hoạt động quan sát.
 - Hoạt động trải nghiệm, khám phá.
 - Hoạt động thí nghiệm.
 - Hoạt động lao động, chăm sóc.
* Trò chơi vận động.
* Chơi tự do.
 Trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi ngoài trời tôi đã linh hoạt, sáng tạo trong việc lựa chọn nội dung cũng như đổi mới hình thức tổ chức để tạo sự hứng thú, tích cực hoạt động ở trẻ.
4.3.1. Hoạt động có mục đích.
* Hoạt động quan sát:
Ở những năm học trước, giáo viên thường tổ chức cho trẻ quan sát trong giờ chơi hoạt động ngoài trời một cách đơn giản, mang tính gò bó. Thường chỉ là tổ chức cho trẻ quan sát cây cối, đồ vật xung quanh đã trở nên quen thuộc với trẻ. Cho nên không thu hút được sự chú ý của trẻ, trẻ không hứng thú, tích cực tham gia hoạt động. Vì vậy, ngay từ đầu năm học này, tôi đã thực hiện việc thay đổi một số nội dung ở hoạt động quan sát. Cho trẻ được quan sát trực tiếp các hoạt động diễn ra xung quanh trẻ.
Ví dụ: Quan sát công việc quét rác của cô lao công; quan sát công việc của các cô nuôi dưỡng; công việc của bác bảo vệ; quan sát phương tiện giao thông đi lại trên đường; quan sát trời mưa; quan sát những đám mây.
Hoặc tổ chức cho trẻ quan sát các vật gần gũi và có sẵn ở các khu vực trong trường, sân trường, vườn trường như: xe máy, xe đạp, các cây xanh, cây cảnh, cây hoa, các con vật nuôi như chó, mèo, gà... Điều này làm kích thích tính tò mò của trẻ, trẻ hứng thú, tích cực tham gia khám phá.
Với việc tận dụng mọi đối tượng quan sát, tôi đã không còn phải tổ chức lặp đi lặp lại các nội dung cho trẻ quan sát trong các chủ đề. Không phải mất nhiều thời gian lựa chọn, tìm kiếm mà vẫn có những nội dung quan sát phong phú, đa dạng từ các sự vật, hiện hượng gần gũi xung quanh trẻ.
Trong khi tổ chức cho trẻ quan sát, tôi luôn lấy trẻ làm trung tâm của hoạt động, đưa ra những câu hỏi gợi mở để cho trẻ được tự quan sát, cầm, nắm, sờ... . Trẻ tự đưa ra nhận xét, đánh giá, mạnh dạn tự nói lên ý kiến của riêng mình. Chính vì vậy, giáo viên cần có kiến thức và hiểu biết sâu rộng về thế giới xung quanh để có thể cung cấp và giải đáp những thắc mắc của trẻ. Bên cạnh đó, tôi luôn chú ý phát huy tính tích cực của trẻ trong khi hoạt động bằng cách trao đổi, trò chuyện với trẻ về các kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ đã lĩnh hội được từ thực tế. 
Ví dụ: Ở buổi chơi ngoài trời với nội dung “Quan sát cây hồng, cây nhãn, cây bưởi”, tôi đã chia nhóm cho trẻ khám phá các loại cây bằng cách trẻ đến sờ thân cây, sờ lá cây, ngửi hoa, quả... sau đó tập chung trẻ lại và cho trẻ đưa ra những nhận xét của mình và cô là người khái quát lại. Đồng thời trả lời thắc mắc của một số trẻ như: Tại sao hoa lại kết thành quả? Bao giờ thì quả mới được ăn? Vì sao cây lại lớn lên được?...
 Ngoài ra, tôi còn tạo các tình huống để cho trẻ suy nghĩ, tìm cách giải quyết tình huống đó đồng thời sáng tạo, mở rộng nội dung hoạt động trong quá trình hoạt động.
Ví dụ: + Với nội dung cho trẻ “Quan sát sự phát triển của cây”, có thể đưa ra tình huống: Nếu không tưới nước cho cây thì điều gì sẽ xảy ra?
Hoặc là: Để cây trong bóng tối thì cây sẽ phát triển như thế nào?
+ Ở nội dung cho trẻ “Quan sát thời tiết”, hỏi trẻ: Bầu trời có những đám mây đen xuất hiện thì báo hiệu điều gì sắp xảy ra?
* Hoạt động trải nghiệm, khám phá:
Trước đây, trong các giờ chơi hoạt động ngoài trời tôi thường thấy giáo viên rất ít khi tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động trải nghiệm, khám phá. Giáo viên thường ngại khi tổ chức các hoạt động này bởi vì các hoạt động này đòi hỏi phải có sự chuẩn bị, đầu tư, liên hệ cụ thể với địa điểm đến tham quan. Tuy nhiên, hiện nay đối với hoạt động này tôi đã tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường, phối kết hợp cùng với phụ huynh tổ chức cho trẻ đi tham quan một số nơi như: 
+ Cho trẻ đi “Tham quan siêu thị gần trường”: Trẻ hứng thú khi được đi ra ngoài khuôn viên trường, được trực tiếp quan sát các quầy hàng, các mặt hàng trong siêu thị. Được trò chuyện, quan sát công việc của các cô bán hàng, giúp trẻ hiểu biết thêm về nghề bán hàng. Trẻ còn được trải nghiệm việc lựa chọn đồ và mua hàng ở siêu thị.
+ Tham quan nhà thi đấu, sân bóng chuyền, sân tenis gần trường.
+ Tổ chức cho trẻ đi tham quan đền, chùa, các di tích lịch sử địa phương, trẻ được trải nghiệm đến những nơi tâm linh, hình thành cho trẻ thói quen có ý thức khi ở nơi công cộng.
 Bên cạnh đó trẻ còn được tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá trong các chuyên đề do nhà trường tổ chức như: Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm; Bé vui hội mùa xuân, đón Tết cổ truyền; Bé với những người thân yêu.
Ví dụ: + Với nội dung cho trẻ “Gieo hạt, trồng cây” trẻ được trải nghiệm cách trồng cây, trồng rau, gieo hạt.
+ Hay tổ chức cho trẻ trải nghiệm với nội dung “Bé thực hành rửa xe đạp”, cho trẻ tự rửa chiếc xe đạp của trẻ mà trẻ đi hàng ngày, trẻ tỏ ra rất hứng thú và tích cực.
+ Chuyên đề “Bé vui hội mùa xuân, đón tết cổ truyền” trẻ được trải nghiệm trang trí cây đào ngày tết, tham gia gói bánh chưng...
 Thông qua các hoạt động khám phá trải nghiệm đã tạo cho trẻ sự hứng thú, trẻ tích cực và chủ động hơn trong các hoạt động hàng ngày. Qua hoạt động mà trẻ được trải nghiệm đã cung cấp cho trẻ các kiến thức, kĩ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm phục vụ cho cuộc sống của trẻ.
* Hoạt động thí nghiệm:
Đây là một trong những nội dung mà thu hút được sự chú ý, hứng thú của trẻ nhất, bởi vì được trực tiếp làm và quan sát các thí nghiệm trẻ khám phá ra nhiều điều mới lạ. Tôi đã xây dựng kế hoạch và tổ chức các thí nghiệm cho trẻ từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và phù hợp với từng chủ đề. Khi tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm, giáo viên cần nắm được mục đích của thí nghiệm, cần chuẩn bị những đồ dùng gì để thực hiện thí nghiệm, g