Giáo án môn Giáo dục công dân Lớp 8 - Tuần 16, Tiết 61: Tiết 16+17, Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình

QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN 
TRONG GIA ĐÌNH
( Tiết 1)
Tuần : 16 – 17
Ngày soạn : 23/12/2020
Tiết : 16 - 17
BÀI 12
I. MỤC TIÊU: 
 1. Kiến thức, kĩ năng, thái độ:
 * Kiến thức: Giúp học sinh hiểu được một số quy định của Pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình. Hiểu được ý nghĩa của quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình.
* Kĩ năng: Biết phân biệt được hành vi thực hiện đúng với hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình. Thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình.
* Thái độ: Yêu quí các thành viên trong gia đình mình. Tôn trọng quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. 
 2. Phẩm chất, năng lực cần hình thành và phát triển cho học sinh:
	- Năng lực tự học, đọc hiểu
	- Năng lực nêu và giải quyết vấn đề sáng tạo
	- Năng lực hợp tác nhôm
	- Năng lực tinh toán trình bày và trao đổi thông tin
II. CHUẨN BỊ 
 - GV: SGK , SGV 8, Giáo án , liệu tham khảo 
 - HS: SGK, đọc trước bài 
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐẠY- HỌC:
 1. Ổn định lớp ( 1 phút)
 2. Kiểm tra bài cũ. ( 5 phút)
? Liên hệ thực tế về những hậu quả của việc thiếu tự giác, sáng tạo trong học tập .
 ? Em đồng tình với quan điểm nào sau đây:
- Chỉ có thể rèn luyện tính tự giác vì đó là phẩm chất đạo đức .
- Sự sáng tạo không rèn luyện được vì đó là tư chất di truyền mà có. 
 3. Dạy bài mới. 
 Hoạt động 1: Hoạt động tìm hiểu thực tiễn ( Tình huống xuất phát/ Mở đầu/ Khởi động) – ( 8 phút)
HS Đọc cho học sinh nghe câu ca dao : 
 Công cha như núi Thái Sơn 
 Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra 
 Một lòng thờ mẹ kính cha
 Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con .
 ? Em hiểu gì về ý nghĩa của bài ca dao trên ? 
 ? Tình cảm gia đình đối với em quan trọng như thế nào ? 
* GV đàm thoại cùng học sinh theo những câu hỏi sau : 
- Em hãy kể những việc ông bà, cha mẹ, anh chị em đã làm cho em ?
- Em hãy kể những việc làm của em đối với ông bà, cha mẹ và anh chị em ? 
- Em cảm thấy thế nào khi không có tình thương chăm sóc, dạy dỗ của cha mẹ ? 
- Điều gì xảy ra nếu em không có bổn phận, nghĩa vụ và trách nhiệm đối với ông bà, cha mẹ, anh chị em ?
GV yêu cầu học sinh trả lởi chân thực 
GV kết luận: gia đình và tình cảm gia đình là nhứng gì thiêng liêng đối với mỗi người. Để xây dựng gia đình hạnh phúc, mỗi người phải thực hiện tốt bổn phận, trách nhiệm của mình đối với gia đình - đó là nội dung bài học hôm nay .
Hoạt động 2: Hoạt động tìm tòi và tiếp cận kiến thức:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung ghi
Kiến thức 1: (18 phút)
- GV tổ chức HS đọc, thảo luận cách ứng xử của hai nhân vật .
- GV yêu cầu mỗi học sinh đọc một mẩu chuyện .
H Những việc làm của Tuấn đối với ông bà là gì ?
H Em có đồng tình với việc làm của Tuấn không ? Vì sao ? 
H Những việc làm của anh con trai cụ Lam ? 
H Em có đồng tình với những việc làm của anh con trai cụ Lam không ? Vì sao ?
H Qua hai câu truyện trên, em rút ra được bài học gì ? 
- GV cho học sinh phát biểu ý kiến cá nhân. Cả lớp tham gia ý kiến bổ sung
Kiến thức 2: (20 phút)
H Từ nội dung bài ca dao, hãy cho biết t/ c gia đình đối với em quan trọng như thé nào?
H Kể 1 số việc làm thể hiện sự quan tâm của mọi thành viên trong gia đình? ( BT 1)
H Qua câu chuyện trên, em có suy nghĩ gì về quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà? 
H Bài tập 2 sgk.
H Trong gia đình, con cháu có những quyền và nghĩa vụ gì đối với ông bà?
H Nếu không còn người nuôi dưỡng thì anh chị em có bổn phận gì?
H Vì sao pháp luật có những quy định trên?
HS trả lời, GV chốt lại.
HS đọc tư liệu tham khảo sgk trang 32.
Hoạt động 3: Luyện tập (25 phút)
HS đọc Bài tập 3 SGK tr 33, xác định yêu cầu.
HS đọc Bài tập 4 SGKtr 33, xác định yêu cầu.
 - GV thống nhất đáp án đúng 
 = > GV kÕt luËn : Mçi ngêi trong gia ®×nh ®Òu cã tr¸ch nhiÖm vµ bæn phËn ®èi víi nhau . Nh÷ng ®iÒu chóng ta võa t×m ra lµ phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt .
- Sưu tầm ca dao, tục ngữ...
I. Đặt vấn đề .
1. Đọc thông tin sgk
2. Nhận xét:
- Tuấn xin về ở với ông bà nội 
- Thương ông bà Tuấn chấp nhận đi học xa nhà, xa mẹ, xa em 
- Dạy sớm nấu cơm, cho lợn ăn 
- Đun nước cho ông bà tắm 
- Dắt ông bà đi dạo
 - Ban đêm bê chõng nằm cạnh ông bà để tiện chăm sóc.
* Em đồng tình và rất khăm phục cách xử sự của Tuấn.
* Dùng tiền bán vườn, bán nhà của cụ Lam để xây nhà .
- Tầng một cho thuê 
- Cụ Lam ở dưới bếp 
- Hàng ngày mang cho mẹ bát cơm và ít thức ăn 
- Buồn tủi cụ về quê sống với con thứ.
* Việc làm của anh con trai cụ Lam là không thể được. Anh là đứa con bất hiếu 
* Bài học: Chúng ta phải biết kính trọng, yêu thương, chăm sóc ông bà, cha mẹ
II. Nội dung bài học: 
 Gia đình là cái nôi nuôi dưỡng mỗi con người, là môi trường quan trọng hình thành nhân cách con người.
a. Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
- Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi dạy con thành những công dân tốt, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con, tôn trọng ý kiến của con, không được ngược đãi, xúc phạm con, ép buộc con làm những điều trái pháp luật, đạo đức.
- Ông bà nội, ngoại có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, nuôi dưỡng cháu chưa thành niên hoặc cháu thành niên bị tàn tật nếu cháu không có người nuôi dưỡng.
b. Quyền và nghĩa vụ của con cháu.
 Con cháu có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà. Có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà. Đặc biệt khi cha mẹ, ông bà ốm đau, già yếu, nghiêm cấm con cháu có hành vi ngược đãi, xúc phạm ông bà, cha mẹ.
c. Anh chị em: có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau và nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha mẹ.
III. Luyện tập:
 Bài tập 3: Bố mẹ Chi đúng họ không xâm phạm quyền tự do của con vì cha mẹ có quyền quản lý trông nom con.
- Chi sai vì không tôn trọng ý kiến bố mẹ 
- Cách ứng xử đúng là nghe lời bố mẹ không đi chơi xa.
Bài tập 4: Cả Sơn và mẹ Sơn đều có lỗi 
- Sơn đua đòi ăn chơi
- Vì cha mẹ quá nuông chiều buông lỏng quản lý, không kết hợp cùng nhà trường.
Bài tập 5: 
- Bố mẹ Lâm cư xử không đúng vì cha mẹ phải chịu trách nhiệm về hành vi của con cái.phải bồi thường 
- Lâm vi phạm luật an toàn GT đường bộ.
Bài tập 6: Giữa cha mẹ, anh chị em có sự bất hòa, để khắc phục sự bất hòa đó trong mối quan hệ thì mình đến động viên, an ủi, chia sẻ, nhằm xoa dịu đi sự không khí nặng nề, sự ngột ngạt trong gia đình, để gia đình đoàn tụ, đầm ấm.
Bài tập 7: Bản thân em cũng thực hiện chưa tốt với ông bà, cha mẹ: Sự hiếu thảo, chăm sóc, vì em còn chưa được tốt sự chăm sóc, còn hiếu thảo thì lúc nào em cũng làm tròn bổn phận, trách nhiệm của con cháu trong gia đình.
 4. Hướng dẫn về nhà, hoạt động nối tiếp: ( 1 phút) GV nêu câu hỏi hệ thống nội dung bài: Bài tập nhanh .
Những hành vi nào sau đây thể hiện trách nhiệm với ông bà , cha mẹ ..
- Kính trọng lễ phép 
- Biết vâng lời 
- Chăm sóc bố mẹ khi đau ốm 
- Nói dối ông bà để đi chơi 
- Phát huy truyền thống gia đình 
GV tổng kết 
 IV. Kiểm tra đanh giá chủ đề/ bài học: ( 1 phút)
Sưu tầm những mẩu chuyện...
- Tìm hiểu quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình. Làm bài tập 1 và 2 SGK tr33.Chuẩn bị chu đáo cho tiết 2.
IV. Rút kinh nghiệm :
 Duyệt tuần 16, 17