Đề thi chọn học sinh giỏi cấp trường môn Sinh học Lớp 8 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD&ĐT Bình Giang (Có đáp án)

ĐỀ CHÍNH THỨC
PHÒNG GD&ĐT BÌNH GIANG
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI TRƯỜNG
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN: SINH - LỚP 8
Thời gian làm bài: 120 phút
(Đề bài gồm 01 trang)
ĐỀ BÀI
Câu 1 ( 1 điểm )
Tim có cấu tạo thế nào? Vì sao tim làm việc suốt đời không mệt mỏi?
Câu 2 ( 2điểm )
a, Trình bày quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non? Tại sao nói ruột non là trung tâm của quá trình tiêu hóa? 
b, Vì sao khi mắc bệnh về gan lại giảm khả năng tiêu hóa?
Câu 3 ( 1,5 điểm ) 
Chứng minh đồng hóa và dị hóa là hai quá trình đối lập nhau nhưng lại thống nhất với nhau?
Câu 4 ( 1điểm)
Có 4 người là Hoa, Huệ, Hồng, Nhung. Lấy máu của Hoa hoặc Hồng truyền cho Huệ thì bình thường, Lấy máu của Hồng truyền cho Hoa hoặc Nhung truyền cho Hồng thì xảy ra tai biến, còn máu của Hoa truyền cho Hồng vẫn bình thường. Xác định nhóm máu của 4 người trên?
Câu 5 ( 2 điểm)
Nêu điểm khác nhau giữa nước tiểu ở nang cầu thận với nước tiểu ở bể thận? Nguyên nhân dẫn đến sỏi thận và sỏi bóng đái? Cách phòng tránh các bệnh đó?
Câu 6 ( 1điểm )
Nêu cấu tạo của cầu mắt? Vì sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất?
Câu 7 ( 1,5đ)
Phân biệt tật cận thị và viễn thị? 
. Hết 
Họ và tên thí sinh. Số báo danh....
Chữ ký giám thị 1 . . .. Chữ ký giám thị 2 .
ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM
Câu
Nội dung
Điểm
1
- Tim có cấu tạo gồm 4 ngăn: 2 TN- 2TT . Gồm 2 nửa riêng biệt, nửa trái chứa máu đỏ tươi, nửa phải chứa máu đỏ thẫm. Giữa tâm nhĩ và tâm thất có vãn nhĩ thất. Giữa tâm thất và động mạch có van thất động
- Tim hoạt động theo chu kì, mỗi chu kì gồm 3 pha với thời gian 0,8 s: Pha nhĩ co 0,1s, pha thất co 0,3 s, pha dãn chung 0,4 s
0,5
0,5
2
* Quá trình tiêu hóa ở ruột non
- Tiêu hóa lý học: Là quá trình nhào trộn thức ăn thấm đẫm dịch tiêu hóa và quá trình đẩy thức ăn di chuyển trong trong ruột
- Tiêu hóa hóa học: ở ruột non tiêu hóa hóa học là chủ yếu gồm quá trình biến đổi hoàn toàn thức ăn thành chất dinh dưỡng:
+ tinh bộtà đường đôià đường đơn
+ Pr à peptit à axít amin
+ Lipit à các giọt mỡ nhỏ à Glixerin và axit béo
+ Axit nucleic à nucleôtit
* Ruột non là trung tâm của quá trình tiêu hóa vì:
Tại đây xảy ra quá trình tiêu hóa hoàn toàn và tạo sản phẩm cuối cùng của quá trình tiêu hóa các loại thức ăn thành chất dinh dưỡng
* Khi mắc bệnh về gan thì giảm khả năng tiêu hóa vì:
Dịch mật do gan tiết ra tạo môi trường kiềm giúp đóng mở cơ vòng môn vị điều khiển thức ăn từ dạ dày xuống ruột non và tạo môi trường kiềm cho enzim tiêu hóa hoạt động. Góp phần tiêu hóa và hấp thụ mỡ. Khi bị bệnh về gan làm giảm khả năng tiết mật, dẫn đến giảm khả năng tiêu hóa
0,5
0,5
0,5
0,5
3
- Đồng hoá và dị hoá là 2 quá trình đối lập vì:
+ Đồng hoá là sự tổng hợp các chất đặc trưng cho tế bào còn dị hoá là sự phân giải chất đặc trưng thành những sản phẩm đơn giản hơn.
+ Đồng hoá tích luỹ năng lượng còn dị hoá giải phóng năng lượng.
- Đồng hoá và dị hoá thống nhất với nhau vì:
+ Sản phẩm của quá trình này là nguyên liệu của quá trình kia. Thí dụ chất tổng hợp từ đồng hoá được dị hoá phân giải tạo ra năng lượng cho tế bào hoạt động; ngược lại năng lượng do dị hoá giải phóng một phần được dùng tổng hợp chất sống mới cho tế bào và cơ thể.
Do đó 2 quá trình này luôn tồn tại song song và nếu thiếu một trong 2 quá trình thì cơ thể sẽ chết.
0,75
0,75
4
- HS vẽ sơ đồ truyền máu
- Theo đầu bài thì 4 người trên có nhóm máu không trùng nhau
- Dựa vào sơ đồ truyền máu Huệ nhận được 2 nhóm máu thì Huệ có nhóm máu AB
- Máu của Hoa vừa cho được cho Hồng, vừa cho được cho Huệ à máu của Hoa là nhóm máu O
- Lấy máu Nhung truyền cho Hồng thì tai biến. Vậy nếu Nhung có nhóm máu A thì Hồng có nhóm máu B hoặc ngược lại
0,25
0,25
0,5
5
* Khác nhau:
Nước tiểu ở nang cầu thận
Nước tiểu ở bể thận
- Nồng độ các chất hòa tan loãng hơn
- Còn chứa nhiều chất dinh dưỡng.
- Chứa ít các chất căn bã và chất độc hơn
- Nồng độ các chất hòa tan đậm đặc hơn
- Gần như không còn các chất dinh dưỡng
- Chứa nhiều chất cặn bã và chất độc
- Nguyên nhân: Một số chất trong nước tiểu như axit uric, muối canxi, muối photphat, Oxalat,có thể bị kết tinh ở nồng độ cao và pH thích hợp hoặc gặp những điều kiện đặc biệt khác =>sỏi thận.
- Cách phòng tránh: Không ăn các thức ăn có nguồn gốc tạo sỏi: protein từ thịt, các loại muối có khả năng kết tinh. Nên uống đủ nước, các chất lợi tiểu, không nên nhịn tiểu lâu.
1
0,5
0,5
6
- Cầu mắt gồm 3 lớp: lớp ngoài cùng là màng cứng có nhiệm vụ bảo vệ phần trong của
cầu mắt. Phía trước của màng cứng là màng giác trong suốt để ánh sáng đi qua vào trong cầu mắt; tiếp đến là màng mạch có nhiều mạch máu và các sắc tố đen tạo thành một phòng tối trong cầu mắt; lớp trong cùng là màng mạch trong đó chứa các tế bào thụ cảm thị giác bao gồm 2 loại: tế bào nón và tế bào que.
- Ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất vì: Điểm vàng là nơi tập trung chủ yếu của tế bào nón, mà tế bào nón có khả năng tiếp nhận kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc. Mặt khác, một tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác qua tế bào 2 cực. Nên ảnh của vật hiện trên điểm vàng sẽ giúp ta nhìn rõ nhất.
0,5
0,5
7
Các tật của mắt
Cận thị
Viễn thị
Khái niệm
Cận thị là tật mà mắt chỉ có khả năng nhìn gần
Viễn thị là tật mắt chỉ có khả 
năng nhìn xa
Nguyên nhân
- Bẩm sinh: Cầu mắt dài
- Do không giữ đúng khoảng cách khi đọc sách (đọc gần) => thể thuỷ tinh quá phồng.
- Bẩm sinh: Cầu mắt ngắn.
- Do thể thuỷ tinh bị lão hoá 
(người già) => mất khả năng điều tiết .
Cách khắc phục
- Đeo kính mặt lõm (kính phân kì hay kính cận).
- Đeo kính mặt lồi (kính hội tụ 
hay kính viễn).
0,5
0,5
0,5