Đề kiểm tra chất lượng đầu năm môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD&ĐT Bình Giang (Có đáp án)

ĐỀ CHÍNH THỨC
PHÒNG GD&ĐT BÌNH GIANG
ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG ĐẦU NĂM
NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9
Thời gian làm bài: 90 phút
(Đề bài gồm 01 trang)
Câu 1 (2 điểm). 
1. Kể tên các phương châm hội thoại đã học.
2. Hãy cho biết, mỗi thành ngữ sau liên quan đến phương châm hội thoại nào?
 a) Nói phùng má trợn mắt
 b) Nói có đầu có đũa
 c) Ăn ngay nói thật
d) Hỏi gà đáp vịt
e) Ăn không nói có
f) Cú nói có, vọ nói không
Câu 2 (3 điểm). Cho đoạn văn: 
 “Chúng ta đến đây để cố gắng chống lại việc đó, đem tiếng nói của chúng ta tham gia vào bản đồng ca của những người đòi hỏi một thế giới không có vũ khí và một cuộc sống hòa bình, công bằng. Nhưng dù cho tai họa có xảy ra thì sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích”.
1. Đoạn văn trên nằm trong văn bản nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời văn bản đó.
2. “Việc đó”và “tai họa” được nhắc đến trong đoạn văn là sự việc và tai họa nào? Nêu nội dung của đoạn văn.
3. Nếu được nói chuyện với những nguyên thủ quốc gia của các nước đang chạy đua vũ trang hạt nhân, em sẽ nói điều gì? 
Câu 3 (5 điểm). Suy nghĩ về câu ca dao: 
 Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
 Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Chứng minh rằng, ngày nay nhân dân ta vẫn phát huy tốt đạo lí này.
-------------------HẾT-------------------
Họ tên học sinh:Số báo danh:..
Chữ kí giám thị 1:  Chữ kí giám thị 2:.
HƯỚNG DẪN MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9
Câu 1 (2 điểm). 
1. Kể đủ, đúng tên các phương châm hội thoại đã học: 0.5 điểm.
- Nếu thiếu 2 phương châm trừ 0.25đ.
2. Điền đúng mỗi PCHT được 0.25đ.
- Nói phùng má trợn mắt: PC lịch sự 
- Hỏi gà đáp vịt: PC quan hệ
- Nói có đầu có đũa: PC cách thức
- Ăn không nói có: PC về chất 
- Ăn ngay nói thật: PC về chất
- Cú nói có, vọ nói không: PC quan hệ
Câu 2 (3 điểm).
1. Đoạn văn trên nằm trong văn bản: “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình”: 0.25đ; của G.G.Mác-két: 0.25đ.
Nêu hoàn cảnh ra đời văn bản: Năm 1986, nguyên thủ 6 nước họp tại Mê - hi - cô, ra lời kêu gọi chấm dứt chạy đua vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân giữ gìn hòa bình thế giới. Mac-ket được mời tham dự và phát biểu tham luận. VB trên trích từ tham luận của ông: 0.5đ
2. “Việc đó” là việc chạy đua vũ trang và chiến tranh hạt nhân: 0.25đ.
- “tai họa”: thảm họa hạt nhân hủy diệt thế giới: 0.25đ.
- Nội dung: Đoạn văn kêu gọi mọi người hãy đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, giữ gìn một thế giới hòa bình và khẳng định ý nghĩa của sự có mặt trong hàng ngũ những người đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân: “không phải là vô ích” : 0.5đ. 
3. HS tự do bộc lộ suy nghĩ bằng một đoạn văn (1đ). Song cần tập trung vào những ý sau:
- Chúng cháu mơ ước được sống trong một thế giới hòa bình, được vui chơi, học hành và phát triển.
- Chúng cháu mong các ngài hãy lắng nghe lời khẩn cầu của những người mong muốn một cuộc sống hòa bình, tươi đẹp Hãy để cho nhân loại trên thế giới được sống một cuộc sống không có vũ khí, không có chiến tranh họ không muốn bị hủy dệt
- Thế giới tươi đẹp này kh«ng thể bị quyết định trong tay một số kẻ hiếu chiến với những tham vọng ngu ngốc
Câu 3 (5đ).
* Yêu cầu hình thức: 
 - Đúng phương pháp bài văn nghị luận, chứng minh, đủ bố cục 3 phần. Rõ luận điểm, lập luận rõ ràng, khúc chiết. 
 - Trình bày sạch đẹp, chữ viết cẩn thận.
* Nội dung: 
 + Mở bài: (0.5đ) 
 - Tinh thần tương thân, tương ái, đùm bọc, yêu thương, giúp đỡ nhau là truyền thống đạo lí sống tốt đẹp...
 - Dẫn câu ca dao: Nhiễu điều...
 + Thân bài:
 - Giải thích: (0.5đ) Nhiễu điều: tấm vải màu đỏ. Nhiễu điều phủ lấy giá gương chỉ hành động nâng niu, trân trọng, bảo vệ cho gương sáng đẹp.
 -> ẩn dụ về con người: trong 1 đất nước, cộng đồng DT phải biết đùm bọc, che chở, giúp đỡ, bảo vệ nhau.
 - Đánh giá, bàn luận: (1,5đ)
 + Yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ... là truyền thống đạo lí sống tốt đẹp. Vì:
 + Con người trong 1 đất nước, DT có mối quan hệ mật thiết, chặt chẽ với nhau. Vì vật cần giúp đỡ, yêu thương, đùm bọc nhau lúc khó khăn hoạn nạn.
 + Trong c.sống lao động hàng ngày, con người đối mặt với những khó khăn...cần sự giúp đỡ... Những lúc ấy mới thấy hết giá trị của tình người.
 + Yêu thương, giúp đỡ, chia sẻ, đùm bọc nhau lúc khó khăn hoạn nạn vừa là tình cảm, vừa là trách nhiệm của mỗi người. Nó giúp cho người hoạn nạn nhanh chóng vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống. => Lòng mình ám áp hơn, là cách nâng tâm hồn mình lên cao đẹp hơn...
 + Giúp đỡ, đùm bọc, yờu thương nhau giúp cho mối quan hệ giữa con người với con ngươi trở nờn tốt đẹp hơn. C.sống tốt đẹp, XH văn minh hơn.
 - Chứng minh: (1,5đ)
 Truyền thống tương thân tương ái luôn được nhân dân ta gìn giữ, phát huy. 
 - Trong đấu tranh chống ngoại xâm: ND miền Bắc ủng hộ, giúp đỡ đồng bào miền Nam đánh thắng giặc Mĩ.
 - Ngày nay, đất nước hòa bình, XH càng PT, tinh thần tương thân, tương ái, đùm bọc, yêu thương, giúp đỡ nhau càng được phát huy: các loại quỹ ủng hộ đồng bào thiên tai, lũ lụt; trẻ em bị nhiễm chất độc màu da cam; trẻ em vùng sâu vùng xa; Chương trình hiến máu..., Trái tim cho em...
 -Mở rộng: (0.5đ)
 Phê phán những kẻ thờ ơ, lạnh lùng, vô cảm...
 Cần yêu thương, giúp đỡ chân thành, không nên có thái độ ban ơn, bố thí...
 Tránh tâm lí ỷ lại, trông chờ, dựa dẫm vào sự giúp đỡ của mọi người...
+ Kết bài: (0.5đ)
 - Khẳng định lại truyền thống đạo lí tốt đẹp từ bài ca dao.
 - Liên hệ bản thân HS: biết yêu thương, giúp đỡ bạn bè. Cảm thông, chia sẻ với những người kém may mắn, bất hạnh. Tham gia tích cực các phong trào quyên góp, ủng hộ do nhà trường, địa phương tổ chức.