Bài giảng Tập làm văn Lớp 5 - Tuần 3, Bài: Luyện tập tả cảnh (Tiết 1) - Năm học 2021-2022

 Tập làm văn
Luyện tập tả cảnh
 ( Tuần 3 – Tiết 1) KHỞI ĐỘNG.
- Bài văn tả cảnh gồm có mấy phần? Là những phần nào? 
* Bài văn tả cảnh thường có 3 phần: Mở bài, thân bài và 
kết bài.
- Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả.
- Thân bài: tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của 
cảnh theo thời gian.
- Kết bài: Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết. 1.Đọc bài văn: Mưa rào (SGK-trang 31) và trả lời các 
 câu hỏi sau.
a. Những dấu hiệu nào báo cơn mưa sắp đến? 1.Đọc bài văn: Mưa rào (SGK-trang 31) và trả lời các câu 
 hỏi sau.
 a. Những dấu hiệu nào báo cơn mưa sắp 
 đến?
- Gió: thổi giật, đổi mát lạnh, nhuốm hơi 
nước ; khi mưa xuống, gió càng mạnh, mặc 
sức điên đảo trên cành cây.
- Mây: nặng, đặc xịt, lổm ngổm đầy trời ; 
tản ra từng nắm nhỏ rồi san đều trên nền 
đen xám xịt. b. Tìm những từ ngữ tả tiếng mưa và hạt mưa từ lúc bắt 
 đầu đến lúc kết thúc cơn mưa?
* Tiếng mưa: - Lúc đầu lẹt đẹt lẹt đẹt, lách tách.
- Về sau: Mưa ù xuống, rào rào, sầm sập, lộp độp, đập 
bùng bùng vào lòng lá chuối ; giọt gianh đổ ồ ồ.
* Hạt mưa: - Những giọt nước lăn xuống mái phên nứa rồi 
tuôn rào rào ; mưa xiên xuống, lao xuống, lao vào bụi cây ;
hạt mưa giọt ngã, giọt bay, tỏa bụi nước trắng xóa. c. Tìm những từ ngữ tả cây cối, con vật, bầu trời trong 
 và sau trận mưa?
 * Trong mưa: - Lá đào, lá na, lá sói vẫy tay run rẩy. 
 - Con gà trống ướt lướt thướt ngật ngưỡng tìm chỗ trú. 
 - Cuối cơn mưa, vòm trời tối thẫm vang lên một hồi ục 
 ục ì ầm những tiếng sấm của mưa mới đầu mùa.
* Sau trận mưa: - Trời rạng dần. 
- Chim chào mào hót râm ran. 
- Phía đông một mảng trời trong vắt. 
- Mặt trời ló ra, chói lọi trên những vòm lá bưởi lấp lánh. Tập làm văn
 Luyện tập tả cảnh.
d. Tác giả đã quan sát cơn mưa bằng những giác quan nào?
 - Bằng mắt nhìn nên thấy những đám mây biến đổi trước cơn 
 mưa: Thấy mưa rơi ; những đổi thay của cây cối, con vật, bầu 
 trời, cảnh tượng xung quanh khi mưa tuôn, lúc mưa ngớt.
 - Bằng tai nghe nên nghe thấy tiếng gió thổi ; sự biến đổi của 
 tiếng mưa ; tiếng sấm, tiếng hót của chào mào.
 - Bằng cảm giác của làn da nên cảm thấy sự mát lạnh của làn 
 gió nhuốm hơi nước mát lạnh trước cơn mưa. 
 - Bằng mũi ngửi nên biết được mùi nồng ngai ngái, xa lạ man 
 mác của những trận mưa mới đầu mùa. 2. Từ những điều quan sát được, hãy lập dàn ý bài văn miêu tả 
 một cơn mưa.
 VD: Tả cảnh mưa rào vào mùa hè
 Mở bài : 
 *1. Mùa hè ở quê em thường có mưa rào.
* 2.Ông mặt trời tỏa nắng chói chang, làm không khí thật oi ả. 
Bỗng nhiên mây đen kéo đến, trời nổi giông làm cho lá rụng la 
tả, bụi bay mù mịt. Báo hiệu cơn mưa sắp đỗ đến.
*3.Một buổi chiều mùa hè, trời nóng như nung. Ngoài sân, mặt 
đất bốc hơi lên hầm hập. Bỗng, bầu trời xám xịt lại. Những 
đám mây đen, nặng trĩu từ đâu ùn ùn kéo đến vây kín cả bầu 
trời làm cho khoảng không gian này như bị kéo thấp xuống. 
Gió giật từng hồi, mát lạnh.Bụi tung mù mịt trên đường. Lá 
cây rụng lả tả, bay xào xạc. Thân bài: 
- Trời oi nồng. Mây đen vần vũ, gió mạnh, sấm chớp. 
- Tiếng mưa rơi lộp độp rồi ngưng. 
- Từ xa, nghe tiếng ù ù như xay lúa chuyển tới. Mưa to dần, sấm 
chớp đầy trời. 
- Hạt mưa nặng, trắng, từng vệt dài. Mưa nhanh hơn, to hơn, 
trắng xóa cả đất trời, quất tới tập. Mưa khắp nơi: Mưa đổ trên 
mái nhà, mưa sủi bọt trên sân. Mưa gõ trên lá dừa, lá chuối đang 
sải tay bơi. - -- 
Những lá rau muống, những ngọn mồng tơi nhảy múa. Ruộng lúa 
hả hê. 
- Chim bay đi tìm chỗ trú, gà nấp vào 
- Con người vượt gió, đội mưa đi về. 
- Một lúc sau mưa dần dần tạnh hẳn. Cây cối hớn hở, chim bay 
lượn . Kết bài: Mưa đem lại nước và cái mát dịu cho cây cối, 
con vật và mọi người để xua đi cái nắng nóng oi ả. Cơn 
mưa đã làm cho đất trời quê em thêm sức sống mới. DẶN DÒ 
CHUẨN BỊ BÀI LUYỆN TẠP TẢ CẢNH 
 TRANG 43