Bài giảng môn Vật lí Lớp 7 - Bài 17: Sự nhiễm điện do cọ xát

 CHƯƠNG 3: ĐIỆN HỌC 
Có mấy loại điện tích? Loại điện tích nào thì đẩy nhau, hút nhau? 
 Dòng điện là gì? Dòng điện có những tác dụng gì? 
  Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế như thế nào? 
 Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch nối tiếp và trong đoạn mạch song song? 
  Sử dụng điện như thế nào để đảm bảo an toàn ? 
Có mấy loại điện tích ? Những điện tích loại nào thì đẩy nhau, 
 hút nhau ? 
Dòng điện là gì ? Dòng điện có những tác dụng gì ? 
Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế như thế nào ? 
Sử dụng điện như thế nào để đảm bảo an toàn ? 
Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch nối tiếp và trong đoạn mạch song song ? 
Đây là hiện tượng gì ? 
Giải thích ? 
Vào những ngày hanh khô, khi cởi áo bằng len hoặc dạ em thấy có hiện tượng gì ? 
Vải khô 
Kết quả thí nghiệm 
Các vật 
Vật bị cọ xát 
Vụn giấy viết 
Vụn giấy nilông 
Quả cầu 
nhựa xốp 
Thước nhựa 
Thanh thủy tinh 
Mảnh nilông 
Mảnh phim nhựa 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
Hút 
* có khả năng đẩy	* không đẩy và 
	 không hút 
* có khả năng hút	* vừa đẩy vừa hút 
Kết luận1: 
 
Nhiều vật sau khi bị cọ xát .... các vật khác. 
có khả năng hút 
Tại sao nhiều vật sau khi cọ xát lại có thể hút các vật khác ? 
Vì: Sau khi cọ xát các vật đã trở thành các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích. 
Mảnh phim nhựa 
Tấm tôn phẳng 
Kết luận 2: 
 
Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng .... 
bóng đèn bút thử điện. 
làm sáng 
Các vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc có thể làm bóng đèn của bút thử điện sáng. Các vật đó gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích 
Đoán nhanh có thưởng: 
Tôi xin tuyên bố với các đồng chí đã đến giờ giải trí !!! 
Yeah!!! 
Câu hỏi 1: 
Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt những ngày hanh khô, khi ta chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra. 
Trả lời: 
Vì khi chảy tóc bằng lược nhựa thì lược bị cọ xát nên nhiễm điện và hút được vật nhỏ và nhẹ. Trong trường hợp này các vật bị hút là tóc nên tóc bị kéo thẳng ra. 
Câu hỏi 2: 
Khi ta thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí ? 
Trả lời: 
 Khi cánh quạt quay nó cọ xát với không khí nên nhiễm điện và hút được các vật nhỏ và nhẹ như bụi bẩn. 
Câu hỏi 3: 
Vµo những ngµy thêi tiÕt kh« r¸o, khi lau chïi g ươ ng soi, kÝnh cöa sæ hay mµn hình ti vi b»ng khăn b«ng k hô, ta vÉn thÊy cã bôi v¶i b¸m vµo chóng. Giải thích tại sao ? 
Trả lời: 
Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình ti vi bằng khăn bông khô thì chúng bị cọ xát nhiều lần nên nhiễm điện và hút được bụi vải. 
Câu hỏi 4: 
Trong các nhà máy dệt thường có những bộ phận chải các sợi vải . Ở điều kiện bình thường, các sợi vải này dễ bị chập dính vào nhau và bị rối. Giải thích tại sao. Có thể sử dụng biện pháp gì để khắc phục hiện tượng bất lợi này?? 
Trả lời: 
 Khi chải các sợi vải thì các sợi vải bị nhiễm điện do cọ xát nên các sợi vải có thể hút nhau và bị rối 
 Biện pháp khắc phục hiện tượng này : 
 Người ta sử dụng bộ phận chải các sợi vải được cấu tạo bằng chất liệu có tác dụng làm các sợi vải không bị nhiễm điện nữa. 
Câu hỏi 5: 
Giải thích hiện tượng đã nêu ở phần mở đầu trong SGK “ Vào những ngày thời tiết khô ráo, nhất là những ngày hanh khô, khi cởi áo bằng len, dạ hay sợi tổng hợp, ta thường nghe thấy những tiếng lách tách nhỏ. Nếu khi đó ở trong phòng tối ta còn thấy các chớp sáng li ti “ 
Trả lời: 
Khi ta cử động cũng như khi cởi áo, do áo len bị cọ xát nên đã nhiễm điện. Khi đó các phần bị nhiễm điện trên áo len xuất hiện các tia lửu điện là các chớp sáng li ti, không khí khi đó bị dãn nở phát ra tiếng lách tách nhỏ 
Có thể làm thước nhựa nhiễm điện bàng cách nào sau đây ? 
B. Áp sát thước nhựa vào một cực của pin. 
A. Áp sát thước nhựa vào một đầu của thanh nam châm. 
C. Hơ nóng thước nhựa. 
D. Cọ xát thước nhựa bằng mảnh vải khô. 
Bài tập: 
Đáp án: D 
Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự nhiễm điện ? 
A. Thanh nam châm hút một vật bằng sắt. 
B. Trái đất hút các vật ở gần nó. 
C. Hiện tượng sấm sét. 
D. Giấy thấm hút mực. 
Bài tập: 
Đáp án: C 
Text 
Text 
Text 
Text 
Text 
Trong các phân xưởng dệt vải người ta treo các tấm kim loại nhiễm điện. 
Công nghệ sơn tĩnh điện. 
Trên các ô tô chở xăng, chất nổ, người ta phải treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống mặt đường. 
Ứng dụng sự nhiễm điện do cọ xát 
Về nhà 
Học thuộc ghi nhớ 
Làm bài tập 17.1; 17.2; 17.3 (SBT/tr 18) 
Đọc trước bài “ Hai loại điện tích”.