Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 38: Văn bản: Thầy bói xem voi (Truyện ngụ ngôn)

KIỂM TRA BÀI CŨ 
Thế nào là truyện ngụ ngôn ? 
C©u chuyÖn “ Ế ch ngåi ®¸y giÕng ” khuyªn chóng ta ® iÒu g×? 
I. Tìm hiểu chung 
Tiết 38: Văn bản : 
THẦY BÓI XEM VOI 
 ( Truyện ngụ ngôn ) 
- Thầy bói: người làm nghề chuyên đoán những việ lành, dữ cho người ta ( theo mê tín).Thày bói thường là người mù. 
Chuyện gẫu : Nói chuyện linh tinh cho qua thời gian . 
Chổi sể : chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây thanh hao. 
Quạt thóc : loại quạt lớn bằng tre phất vải, dùng để quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc. 
II. Đọc – hiểu văn bản 
Tiết 38: Văn bản : 
THẦY BÓI XEM VOI 
 ( Truyện ngụ ngôn ) 
 Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem. 
 Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau. 
 Thầy sờ vòi bảo:- Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.Thầy sờ ngà bảo:- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.Thầy sờ tai bảo:- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.Thầy sờ chân cãi:- Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.Thầy sờ đuôi lại nói:- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu. 
Chia bố cục văn bản ? 
Từ đầu  cïng xem 
Tiếp theo ... như cái chổi sể cùn . 
Còn lại 
II. Đọc – hiểu văn bản 
1. Các thầy bói xem voi: 
Em hiểu gì về năm ông thầy bói này ? 
Họ xem voi trong hoàn cảnh như thế nào ? 
Cách xem voi của họ như thế nào ? 
Sờ vòi 
Sờ vòi 
Sờ ngà 
Sờ đuôi 
Sờ tai 
Sờ chân 
II. Đọc – hiểu văn bản 
1. Các thầy bói xem voi: 
Nhân dân ta thể hiện thái độ gì qua cách xem voi của các thầy bói ? 
2. Các thầy phán về voi: 
Sau khi xem voi , các thầy phán về voi như thế nào ? 
Nó 
bè bè như cái quạt thóc . 
Nó 
chần chẫn 
như cái đòn càn . 
Nó 
sun sun như con đỉa . 
Nó 
Sừng sững 
như cái 
cột đình . 
Chính nó 
 tun tủn 
như cái 
chổi sể 
cùn 
2. Các thầy phán về voi: 
Nhận xét về thái độ của từng thầy ? 
 Rất quả quyết , luôn cho 
rằng mình đã nói đúng về 
con voi . 
2. Các thầy phán về voi: 
Do thái độ chủ quan đã dẫn đến hậu quả như thế nào ? 
Theo em , muốn nhận thức sự việc một cách đúng đắn , em phải làm gì ? 
 3. Sai lầm của năm ông thầy bói : 
 Năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó . Họ đã đúng ở chỗ nào , sai ở chỗ nào ? 
C©u hái th¶o luËn nhãm 
* Năm thầy bói đều đúng : 
* Sai lầm của các thầy bói : 
Cả năm th ầy đ ều đúng , nhưng chỉ đúng v ới t ừng bộ ph ận c ủa cơ thể con voi . 
 Nh ững hình ảnh đư ợc miêu tả đ ầy ấn tư ợng v ới nh ững so sánh «  sun sun như con đ ỉa , ch ần ch ẫn như cái đòn càn  »....là chính xác . 
- Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán đó là con voi . 
- Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy . 
-> Chỉ biết một bộ phận mà lại đánh giá tổng thể . 
-> Nhận xét chủ quan phiến diện. 
“ ... Truyện không nhằm nói về cái mù 
thể chất , mà muốn nói đến cái mù về 
nhận thức và cái mù về phương pháp nhận 
thức của các thầy bói . Truyện chế giễu 
luôn cả các thầy bói và nghề thầy bói 
một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc .” 
3. Nghệ thuật: 
Nhận xét về nghệ thuật văn bản ? 
4. Ý nghĩa: 
Qua câu chuyện em rút ra bài học ý nghĩa gì ? 
III. Luyện tập : 
Bài 1: Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai truyện “ Ếch ngồi đáy giếng ” và “ Thầy bói xem voi ” ? 
* Giống 
Nêu ra bài học nhận thức , nhắc chúng ta không được chủ 
quan khi nhìn nhận sự việc , hiện tượng . 
* Khác nhau 
Ếch ngồi đáy giếng 
Thầy bói xem voi 
Mượn chuyện loài vật để 
 nói chuyện con người 
Mượn chính chuyện con người để nói chuyện con người 
Nhắc nhở mọi người phải mở rộng tầm hiểu biết , không chủ quan , kiêu ngạo . 
Bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật , hiện tượng . 
Kể một số ví dụ của em hoặc người khác đã nhận định , đánh giá sai lầm theo kiểu “ Thầy bói xem voi ”? 
Bài tập 2: 
 Giải thích ý nghĩa của thành ngữ “ Thầy bói xem voi ” ? 
 Phê phán cách nhận xét , đánh giá chủ quan , phiến diện ; thấy bộ phận mà không thấy toàn thể , không phản ánh đúng bản chất của sự vật . 
CÂU HỎI CỦNG CỐ