Bài giảng môn Hóa học Lớp 9 - Tiết 28, Bài 21: Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn

VỀ DỰ TIẾT DẠY 
Môn hóa học 9 
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Hợp kim là gì? Nêu thành phần, 
tính chất và ứng dụng của gang, thép. 
Câu hỏi: 
Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội 
hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau 
hoặc của kim loại và phi kim. 
GANG 
Tính chất: Cứng và giòn 
Ứng dụng: luyện thép, 
đúc bệ máy, ống dẫn nước 
THÉP 
Tính chất: Đàn hồi, cứng, 
ít bị ăn mòn 
Fe( 95- 98%) 
Si, S, Mn 
C(2- 5%) 
Fe( > 98%) 
C( < 2%) 
Si, Mn, S 
ÖÙng duïng: Cheá taïo nhieàu chi tieát maùy, vaät duïng, duïng cuï lao ñoäng, phöông tieän giao thoâng 
Tiết 28 Bài 21 
SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN 
-Quan sát đồ vật xung quanh, ta thấy có nhiều đồ vật 
bằng kim loại, đặc biệt bằng hợp kim sắt bị ăn mòn 
không dùng được nữa. 
-Nguyên nhân nào gây nên hiện tượng này ? 
-Những yếu tố nào ảnh hưởng ? 
và làm cách nào để bảo vệ các đồ vật ấy ? 
Đây là vấn đề mà tập thể chúng ta sẽ giải quyết 
 trong tiết học hôm nay. 
Đề nghị lớp chúng ta chia thành 3 nhóm 
Thảo luận để giải quyết vấn đề này theo 
phân công như sau: 
Nhóm 
Nội dung thảo luận 
Những căn cứ để giải quyết vấn đề 
PHÂN CÔNG THẢO LUẬN 
1.Hiện tượng đã nêu có tác hại gì đối với đồ vật bằng kim loại? 
2.Đây là hiện tượng vật lí hay hiện tượng hóa học? 
3.Nguyên nhân gây nên hiện tượng này là do đâu? 
4.Em hiểu thế nào là sự ăn mòn kim loại? 
5.Tìm ra những yếu tố làm ảnh hưởng đến hiện tượng đã nêu? 
6. Đề xuất các biện pháp để bảo vệ các đồ vật bằng kim loại không bị ăn mòn. 
1.Dựa vào thực tế để trả lời. 
2.Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 8: Dấu hiệu để nhận biết PƯHH xảy ra. 
3.Dựa vào những hiểu biết thực tiễn và tham khảo phần I (SGK) 
4. Dựa vào suy luận và tham khảo phần I (SGK) 
5. Dựa vào kiến thức thực tế và tham khảo thí nghiệm phần II (SGK) 
6. Dựa vào kinh nghiệm thực tiễn và tham khảo nội dung phần III (SGK) 
1 
2 
3 
 Quan sát đồ vật xung quanh, ta thấy có nhiều đồ vật bằng kim loại bị ăn mòn . 
 Nguyên nhân nào gây nên hiện tượng này ? Những yếu tố nào ảnh hưởng ? 
 và làm cách nào để bảo vệ các đồ vật ấy ? 
Tiết 28, Bài 21 
SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN 
I. KHÁI NIỆM VỀ SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
Mời đại diện nhóm nêu lại 
khái niệm này. 
 Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học được gọi là sự ăn mòn kim loại. 
II, NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
Mời đại diện nhóm khẳng định lại 
các yếu tố ảnh hưởng đến 
sự ăn mòn kim loại. 
1. Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: 
 2. Ảnh hưởng của nhiệt độ: 
Mời các em xem lại thí nghiệm 
Đinh sắt trong không khí khô 
Đnh sắt trong nước có hòa tan oxi 
Đinh sắt trong nước cất 
Đinh sắt trong dung dịch muối ăn 
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
NHẬN XÉT 
Đinh sắt không bị ăn mòn 
Đinh sắt không bị ăn mòn 
Đinh sắt bị ăn mòn chậm 
Đinh sắt bị ăn mòn nhanh 
Đinh sắt trong không khí khô 
Đinh sắt trong nước có hòa tan oxi 
Đinh sắt trong nước cất 
Đinh sắt trong dung dịch muối ăn 
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
II.NHỮNG YẾU TỐ NÀO ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI ? 
1- Ảnh hưởng của các chất có trong môi trường: 
Trong môi trường khác nhau sự ăn mòn kim loại có giống nhau không? 
Đinh sắt trong không khí khô 
Đinh sắt trong nước có hòa tan oxi 
Đinh sắt trong nước cất 
Đinh sắt trong dung dịch muối ăn 
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
 Từ thí nghiệm trên,hãy cho biết sự ăm mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào yếu tố nào? 
Tiết 28, Bài 21 
SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN 
I. KHÁI NIỆM VỀ SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học được gọi là sự ăn mòn kim loại. 
II, NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
1. Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: 
 2. Ảnh hưởng của nhiệt độ: 
 Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc. 
Em có kết luận gì về 
ảnh hưởng của nhiệt 
độ đối với 
sự ăn mòn kim loại? 
 Nhiệt độ cao sẽ làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn. 
Thêi ®iÓm ban ®Çu 
Sau mét thêi gian 
Sù t¸c ®éng cña c¸c chÊt trong m«i tr­êng xung quanh ®· lµm cho kim lo¹i hay hîp kim bÞ ph¸ huû. 
Hằng năm , thế giới mất đi khoảng 15% 
lượng gang thép do kim loại bị ăn mòn . 
Cứ 1 giây qua đi, khoảng 2 tấn thép trên toàn cầu đã bị biến thành gỉ . 
TIẾT 28,Bài 21 SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN 
I. KHÁI NIỆM VỀ SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học được gọi là sự ăn mòn kim loại. 
II. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: 
1. Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: 
Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc. 
2. Ảnh hưởng của nhiệt độ: 
Nhiệt độ cao sẽ làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn. 
III. CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ CÁC ĐỒ VẬT BẰNG KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN: 
Mời đại diện nhóm đề xuất 
các biện pháp nhằm bảo vệ 
các đồ vật bằng kim loại 
không bị ăn mòn . 
1.Không cho kim loại tiếp xúc với môi trường 
2. Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn. 
MỜI CÁC EM XEM 
CÁC HÌNH ẢNH SAU 
Sơn phủ lên bề mặt 
Tráng men 
Mạ kẽm 
Hợp kim nhôm 
Hợp kim inox 
GIỚI THIỆU CÁC BIỆN PHÁP KHÁC CHỐNG ĂN MÒN KIM LOẠI: 
Dùng chất chống ăn mòn: 
Ví dụ: - Chất Urotrophin làm cho bề mặt kim loại thụ động với axit. 
 - Hợp chất polyphenol nhóm tanin làm chất ức chế sạch. 
2. Dùng phương pháp điện hóa: 
Nguyên tắc: Gắn vật cần bảo vệ với kim loại khác mạnh hơn (Kim loại mạnh hơn đó sẽ bị ăn mòn trước. 
Ví dụ: 
Gắn các tấm kẽm vào phía ngoài vỏ tàu biển (phần chìm trong nước biển). 
Tấm kẽm sẽ bị ăn mòn trước. 
Bài tập 1 : 
 Hãy nối 1 vật thể ở cột (A) với 1 biện pháp bảo quản ở cột (B) sao cho thích hợp. 
(A) Vật thể 
1) Cuốc, xẻng. 
2) Khung cửa sắt. 
3) Thân tàu thủy. 
4) Dây phanh xe đạp. 
 (B) Biện pháp bảo quản: 
a) Phủ sơn. 
c) Mạ kẽm. 
 b) Lau, chùi sạch sẽ, để nơi khô ráo. 
 d) Tra dầu mỡ. 
 e) Mạ bạc 
Bài tập 2 : 
Hãy chọn đáp án đúng: Con dao không bị gỉ nếu: 
a) Sau khi dùng, rửa sạch, lau khô 
b) Cắt chanh rồi không rửa 
c) Ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày 
d) Ngâm trong nước muối một thời gian 
BÀI TẬP 3: 
 Một dây đồng nối với một dây nhôm để ở ngoài trời lâu ngày. Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra ở chỗ nối của hai kim loại? 
Giải thích và cho lời khuyên. 
Đáp án: 
 Kết quả ở chỗ nối của hai kim loại xảy ra quá trình ăn mòn điện hóa (không khí ẩm là môi trường điện li). Sau một thời gian dây nhôm bị ăn mòn và đứt. 
 Vì vậy, tốt nhất nên nối những đoạn dây cùng chất với nhau để hạn chế sự ăn mòn. 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Học bài, làm các bài tập 1,2,3,4,5,/ SGK/67 
Đọc m ục “Em c ó bi ết ” 
Vẽ sơ đồ tư duy theo nội dung bài học hôm nay 
- Chuẩn bị bài mới: “THỰC HÀNH TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA NHÔM VÀ SẮT” 
 Nghiên cứu, thử đoán hiện tượng, viết PTHH và chuẩn bị bản tường trình theo mẫu. 
Cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh